Μέχρι το τέλος αυτού του αιώνα, η μέση θερμοκρασία το καλοκαίρι θα υπερβεί το πιο καυτό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί σε όλες τις περιοχές, με δυνητικά σοβαρές συνέπειες για την παραγωγή τροφίμων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Οι επιπτώσεις στη διατροφική ποιότητα διαφέρουν σημαντικά από περιοχή σε περιοχή, αλλά σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τους ερευνητές, είναι πιθανή μια μείωση κατά 10% στις αποδόσεις των επιπέδων ζωτικών συστατικών (ψευδαργύρου, σιδήρου, πρωτεϊνών κ.ά.), σε τρόφιμα όπως το σιτάρι και το ρύζι μέχρι το 2050.
Τι επιπτώσεις έχει στην υγεία η κλιματική αλλαγή;
Η εξέλιξη αυτή μπορεί να έχει επιπτώσεις για την υγεία εκατομμυρίων ή και δισεκατομμυρίων ανθρώπων, ιδίως στις φτωχότερες χώρες. Ήδη, σχεδόν το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει από έλλειψη σιδήρου και ψευδαργύρου που είναι απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την καλή υγεία του ανθρώπινου οργανισμού.
Σχεδόν δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι παίρνουν από τα δημητριακά και τα όσπρια τουλάχιστον το 70% του σιδήρου και του ψευδαργύρου του οργανισμού τους. Δεν αποτελεί ενδεδειγμένη λύση να τρώει κανείς στο μέλλον περισσότερο για να αναπληρώσει την ελλιπή θρεπτική αξία των τροφίμων, γιατί αυτό θα είχε ως συνέπεια την παχυσαρκία και διάφορες παθήσεις (διαβήτης, καρδιοπάθειες κ.ά.).
Κλιματική αλλαγή και τροφιμογενή παθογόνα
Επίσης, η ικανότητα των μικροοργανισμών (π.χ. βακτήρια, ιοί, παράσιτα) να επιβιώνουν και να αναπτύσσονται επηρεάζεται από το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της θερμοκρασίας και της υγρασίας. Πολλά τροφιμογενή παθογόνα, όπως το Salmonella και το Campylobacter, αναπτύσσονται γρήγορα σε θερμές και υγρές συνθήκες.
Πως εξαπλώνονται τα τροφιμογενή παθογόνα;
Έτσι, οι κλιματικές αλλαγές μπορεί να επηρεάσουν την εξάπλωση ή μετάδοση τροφιμογενών παθογόνων. Για παράδειγμα, θερμότερες θερμοκρασίες το καλοκαίρι ή ηπιότεροι χειμώνες μπορεί να αυξήσουν την πληθώρα παρασίτων, όπως τα έντομα και τα τρωκτικά, τα οποία μπορούν να εξαπλώσουν τροφιμογενή παθογόνα. Ομοίως, οι υπερβολικές βροχοπτώσεις που οδηγούν σε πλημμύρες μπορεί να βοηθήσουν στη μεταφορά τροφιμογενών παθογόνων στις γεωργικές καλλιέργειες. Έτσι, η κλιματική αλλαγή μπορεί να μεταβάλει την εκδήλωση τροφιμογενών νοσημάτων ή/και την ικανότητα των παθογόνων να τις προκαλούν.
Ποιες επιδράσεις έχει η αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών;
Η αύξηση της θερμοκρασίας των ωκεανών μπορεί, επίσης, να επιδράσει στην ανάπτυξη επικίνδυνων άλγεων, τα οποία παράγουν θαλάσσιες βιοτοξίνες. Αυτές συσσωρεύονται στα οστρακόδερμα, π.χ. σε μύδια, κυδώνια και σε ορισμένα ψάρια που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή τροφίμων και θα μπορούσαν να προκαλέσουν ασθένειες. Μια πρόσφατη έξαρση της δηλητηρίασης ciguatera (προκαλείται μετά την κατανάλωση κάποιων ειδών ψαριού στων οποίων τη σάρκα έχει συσσωρευτεί η τοξίνη ciguatoxin έπειτα από κατανάλωση πλαγκτόν που την παράγει) που σχετίζεται με την κατανάλωση επιμολυσμένων ψαριών έχει αναφερθεί στα Κανάρια Νησιά, με τουλάχιστον 10 ανθρώπους να έχουν προσβληθεί.
Συμπερασματικά
Η ακριβής αξιολόγηση όλων των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην ασφάλεια τροφίμων είναι αδύνατη. Παρ’ όλα αυτά, το πιθανότερο είναι ότι θα παρατηρηθούν κάποιες εξάρσεις σε μικροβιολογικούς και χημικούς κινδύνους. Η έκταση των επιπτώσεων που θα προκληθούν από αυτούς τους κινδύνους θα εξαρτηθεί από τον τύπο τους και τις τοπικές συνθήκες και πρακτικές.
