Μετά από μία δεκαετία, από τότε που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ξεκίνησε την Παγκόσμια Στρατηγική για Διατροφή, Φυσική Δραστηριότητα και Υγεία, τα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα αποθαρρυντικά. Η διαρκής αύξηση της παχυσαρκίας και των επιπλοκών της, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα και ο σακχαρώδης διαβήτης, δείχνουν ότι δεν έχει γίνει αντιληπτό το μέγεθος του προβλήματος. Μάλιστα, είναι πολλοί εκείνοι που επισημαίνουν ότι η ανθυγιεινή διατροφή είναι πολύ μεγαλύτερη απειλή για την παγκόσμια υγεία, από το κάπνισμα.
Μία από τις πιο πρωτοποριακές ιδέες, του ΟΗΕ με επικεφαλής τον ειδικό εισηγητή Ολιβιέ Ντε Σούτερ, ήταν μεταξύ άλλων η φορολόγηση των ανθυγιεινών τροφίμων. Άλλες παρόμοιες προτάσεις αφορούσαν στη μείωση των διαφημίσεων του junk food, σε άλλες νομοθετικές ρυθμίσεις για τρόφιμα με μεγάλη περιεκτικότητα σε ζάχαρη, λιπαρά και αλάτι και υποστήριξη των τοπικών αγροτικών φρέσκων, υγιεινών και θρεπτικών προϊόντων, για να είναι πιο προσιτά στον κόσμο. Η αρχική σκέψη, που αφορούσε στη φορολόγηση των ανθυγιεινών τροφίμων, συνδέθηκε και παραλληλίστηκε με τη φορολόγηση του καπνού και θεωρήθηκε ότι θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη και λειτουργική.
Μία τέτοια ιδέα και στρατηγική, παρόλο που θα μπορούσε να οδηγήσει προς μια θετική κατεύθυνση για την παγκόσμια υγεία, είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί. Και αυτό γιατί αν φορολογηθούν τα ανθυγιεινά τρόφιμα που έχουν αυξημένη ζάχαρη, λιπαρά και αλάτι, τότε είναι πιθανό ο κόσμος να στραφεί στα φθηνότερα αντίστοιχα τρόφιμα.
Η αυξημένη φορολογία προϊόντων, όπως π.χ. ο καπνός ή και το αλκοόλ, οδηγεί σε μικρότερη κατανάλωσή τους. Αυτό όμως πιθανόν να μην μπορεί να συμβεί στα τρόφιμα. Δεδομένου ότι ο όλος ο κόσμος τρώει και κάποιες γεύσεις δημιουργούν «εξάρτηση», θα μπορεί να βρει φθηνότερα προϊόντα με αντίστοιχη γεύση, παρόλο που η ποιότητά τους θα είναι αμφίβολη. Έτσι δεν είναι σίγουρο τελικά ότι ο κόσμος θα περιορίσει την κατανάλωση των ανθυγιεινών τροφίμων και επομένως πιθανόν να μην εμποδιστεί η εξάπλωση της παχυσαρκίας μακροπρόθεσμα.
Επίσης είναι πολύ κλασικό το φαινόμενο ότι στις αναπτυγμένες χώρες, η παχυσαρκία συναντάται σε άτομα με χαμηλό βιωτικό, μορφωτικό ή και οικονομικό επίπεδο, ακριβώς γιατί έχουν πρόσβαση σε φτηνά «νόστιμα» τρόφιμα και δεν προσέχουν τη θρεπτική αξία των όσων καταναλώνουν. Άρα, και πάλι το πρόβλημα του υπέρβαρου δεν διορθώνεται.
Η συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση, αν και αποτελεί μια πάρα πολύ έξυπνη ιδέα, θέλει πολύ καλή οργάνωση και σχεδίαση, για να μπορέσει να είναι λειτουργική και αποδοτική. Κατά την προσωπική μου άποψη, φοβάμαι ότι δεν μπορεί να υλοποιηθεί, λόγω του πολύπλοκου συστήματος παραγωγής, διακίνησης και εμπορίας τροφίμων και των συμφερόντων που υπάρχουν πίσω από όλα αυτά.
