Μήπως τον τελευταίο καιρό αντιμετωπίζεις ζητήματα με τον ύπνο, το μεταβολισμό σου, βλέπει το βάρους να αυξάνεται, καθώς επίσης αισθάνεσαι να έχεις κακή διάθεση και κυκλοθυμία;
Μόλις, διάβασες μερικά από τα συμπτώματα που μπορεί να σου δώσει του σώμα σου και να σου δείξει ότι υπάρχει κάποια ορμονική ανισορροπία. Κι όμως, τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο βλέπουμε τα προϊόντα της φύσης και τα βότανα να συμμετέχουν στην ισορροπία του σώματος.
Για το λόγο στο σημερινό άρθρο, θα σου παρουσιάσω μερικά από τα πιο γνωστά βότανα που βοηθούν στην ισορροπία των ορμονών και πώς συνδέονται.
Τι είναι Ορμόνες;
Οι ορμόνες είναι χημικά μόρια πρωτεΐνες που παράγονται από συγκεκριμένους ιστούς ή αδένες στον οργανισμό μας και επηρεάζουν τη λειτουργία και τη δραστηριότητα διαφόρων κυττάρων και οργάνων στο σώμα μας.
Κάποιες από τις πιο γνωστές ορμόνες που συχνά αναφερόμαστε είναι:
- Οι ορμόνες του θυροειδούς.
- Η ινσουλίνη.
- Η κορτιζόλη, η αλλιώς «ορμόνη του στρες».
- Η μελατονίνη, ή αλλιώς «ορμόνη του ύπνου».
Ο περισσότερος κόσμος ανησυχεί για αυτά τα επίπεδα των ορμονών, καθώς φαίνεται ότι ο σύγχρονος τρόπος ζωής, οι ρυθμοί ζωής και σε συνδυασμό με τις συνήθειες που δημιουργούνται, φαίνεται να φέρνουν σε ανισορροπία τις ορμόνες αυτές.
Ποια η σημασία των ισορροπημένων Ορμονών;
Οι ορμόνες είναι πολύ σημαντικές στον οργανισμό μας, καθώς φαίνεται ότι ρυθμίζουν σωματικές λειτουργίες. Πιο συγκεκριμένα, φανταστείτε ότι το ορμονικό μας σύστημα αποτελεί το εσωτερικό χημικό σύστημα σηματοδότησης του σώματος, το οποίο στέλνει μηνύματα με τη μορφή ορμονών στα όργανά μας σε όλο το σώμα μέσω του κυκλοφορικού μας συστήματος.
Έτσι, λοιπόν θα λέγαμε ότι το ορμονικό σύστημα είναι το σιδηροδρομικό δίκτυο, οι ορμόνες αποτελούν τα βαγόνια και το κυκλοφορικό μας σύστημα αποτελεί τις σιδηροδρομικές ράγες.
Πώς συνδέεται με τα Βότανα;
Τα βότανα έχουν μια πολύ βαθιά ιστορία που χάνεται ανά τους αιώνες και έχουν παρατηρηθεί από την Αρχαία Ελλάδα έως την Κίνα και την Αραβία. Μέχρι και σήμερα, οι θεραπευτικές μέθοδοι της Ελλάδας και της Κίνας παίζουν καθοριστικό ρόλο στην χρήση τους.
Σήμερα, η χρήση των βοτάνων ως εναλλακτική μέθοδος θεραπείας καθώς και στην συμβατική ιατρική, είναι αρκετά διαδεδομένη. Πέρα από τη μαγειρική, τα βότανα χρησιμοποιούνται σε διάφορες καταστάσεις υγείας, προκειμένου να φέρουν την ισορροπία, όπως την ορμονική ισορροπία.
Ποια Βότανα μπορούν να βοηθήσουν;
Αρχικά, ως φαρμακευτικό φυτό ή βότανο καλείται κάθε φυτό που περιέχει ένα ή περισσότερα δραστικά συστατικά, τα οποία έχουν την ικανότητα να προλαμβάνουν ή να ανακουφίζουν ασθένειες. Στη σύγχρονη βιβλιογραφία μπορούμε να βρούμε αρκετά βότανα που φαίνεται ότι συμμετέχουν στην ορμονική μας ισορροπία. Ποια είναι αυτά;
Πράσινο Τσάι
Το πράσινο τσάι περιέχει μία πληθώρα πολύτιμων φυτοχημικών ουσιών με αντιοξειδωτική δράση, με κυριότερες τις κατεχίνες. Επιπλέον, περιέχει μικρές ποσότητες καφεϊνης. Η κατανάλωσή του έχει φανεί πως συμβάλλει στην ενίσχυση του μεταβολισμού μας, στη μείωση του σωματικού βάρους και λίπους, καθώς και στην προστασία από τον διαβήτη.
Πέρα από τα δεδομένα αυτά έχει βρεθεί πως συμβάλλει στη ρύθμιση των επιπέδων της κορτιζόλης και συνεπώς, στην προστασία από το άγχος. Επιπλέον, η καφεΐνη που περιέχει φαίνεται να συμβάλλει στην άμεση μείωση του αισθήματος κόπωσης.
Μάκα (Maca)
Η Μάκα είναι μία ρίζα που προέρχεται από τα βουνά των Άνδεων του Περού. Είναι πλούσια σε πρωτεΐνες, βιταμίνη C, βιταμίνες του συμπλέγματος B, ασβέστιο, σίδηρο, χαλκό, ψευδάργυρο, κ.α.
Συχνά χρησιμοποιείται ως προσαρμογόνο βότανο για την εξισορρόπηση των ορμονών, στην αύξηση των επιπέδων ενέργειας και στη βελτίωση της λίμπιντο.
Ασβαγκάντα ή Αλικάκαβο (Ashwagandha)
Η Ashwagandha είναι άλλο ένα προσαρμογόνο βότανο που χρησιμοποιείται συνήθως στην ιατρική της Αγιουρβέδα και καλλιεργείται στην Ινδία.
Μελέτες έχουν δείξει ότι υποστηρίζει τα επινεφρίδια, μειώνει το στρες και βοηθά στην ισορροπία των ορμονών. Επιπλέον, έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και συμβάλει στην φυσιολογική λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Ντον Κουαι (Dong Quai)
Το Dong quai είναι ένα βότανο που χρησιμοποιείται συνήθως στην παραδοσιακή κινέζικη ιατρική για τη ρύθμιση των γυναικείων ορμονικών διαταραχών. Συχνά, φαίνεται να χρησιμοποιείται:
- Στην υποστήριξη της υγείας των γυναικών στην αναπαραγωγική περίοδο
- Τη ρύθμιση των κύκλων της εμμήνου ρύσεως
- Την ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης
Λυγαριά (Vitex)
Η λυγαριά είναι ένα ελληνικό βότανο και είναι γνωστό και ως Chasteberry. Είναι ένα αρκετά δημοφιλές βότανο, κυρίως στις γυναίκες, καθώς χρησιμοποιείται για την υποστήριξη της ισορροπίας των γυναικείων ορμονών.
Συχνά συνιστάται για συμπτώματα που σχετίζονται με το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (ΠΜΣ) και τις διαταραχές της εμμήνου ρύσεως.
Black Cohosh
Το Black Cohosh είναι ένα άλλο βότανο προέρχεται από ένα ιθαγενές φυτό στη Βόρεια Αμερική. Χρησιμοποιείται συνήθως για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης.
Μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των εξάψεων, της νυχτερινής εφίδρωσης και των εναλλαγών της διάθεσης. Επιπλέον, φαίνεται να βοηθάει στην εμμηνόπαυση και σε άλλα συμπτώματα, όπως την κολπική ξηρότητα , αίσθημα παλμών, εμβοές, ιλίγγους, διαταραχές ύπνου, νευρικότητα.
Νυχτολούλουδο
Το νυχτολούλουδο αποτελεί άλλο ένα φαρμακευτικό φυτό, το οποίο είναι γνωστό για τη ρύθμιση των ορμονών στις γυναίκες. Πιο συγκεκριμένα, το έλαιό του περιέχει λινελαϊκό οξύ και γ-λινολενικό οξύ, τα οποία είναι γνωστά ότι ισορροπούν τις γυναικείες ορμόνες.
Επιπλέον, τo έλαιο νυχτολούλουδου υποστηρίζει την υγεία του καρδιαγγειακού και νευρικού συστήματος και γι’αυτό είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων κατά τη διάρκεια της έμμηνου ρύσεως και της εμμηνόπαυσης. Επιπλέον, το νυχτολούλουδο φαίνεται να έχει αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Κόκκινο τριφύλλι (Trifolium pratense)
Το κόκκινο τριφύλλι θεωρείται από τα πιο γνωστά βότανα για τη ρύθμιση των ορμονών. Είναι ένα πολυετές φυτό, τα λουλούδια του έχουν σχήμα καμπάνας και τα φύλλα του είναι διευθετημένα σε τριπλέτες.
Το κόκκινο τριφύλλι περιέχει φυσικές ενώσεις που ονομάζονται ισοφλαβόνες, οι οποίες είναι παρόμοιες με τα οιστρογόνα. Συχνά, χρησιμοποιείται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και την υποστήριξη της συνολικής ορμονικής ισορροπίας.
Βαλεριάνα
Η Βαλεριάνα είναι ένα από τα πλέον γνωστά φαρμακευτικά φυτά- βότανα, με πολλαπλές ιδιότητες, όπως την ορμονική ρύθμιση σχετικά με τον ύπνο. Φαίνεται να ρυθμίζει την εγκεφαλική λειτουργία, ώστε να κοιμόμαστε ευκολότερα το βράδυ, καθώς επίσης να παραμένουμε με καλύτερη νοητική συγκέντρωση και διαύγεια κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν, ότι την αποκαλούν ως «ηρεμιστικό της φύσης». Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι δεν πρέπει να συνδυάζεται με άλλες φαρμακευτικές αγωγές ύπνου ή μόνο με την οδηγία γιατρού.
Τι χρειάζεται να προσέξετε στα Βότανα;
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι τα παραπάνω βότανα χρησιμοποιούνται συχνά στην συμβατική ιατρική και στις εναλλακτικές θεραπείες. Αυτό σημαίνει ότι η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά τους μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο, ανάλογα με το ιατρικό ιστορικό.
Είναι σημαντικό πριν την επιλογής τους, να συμβουλευτείτε έναν επαγγελματία υγείας (διατροφολόγος, φαρμακοποιός, ιατρός) που να μπορεί να σας συμβουλέψει πώς να τα ενσωματώσετε στην ημέρα σας, σύμφωνα με το ιατρικό σας ιστορικό και τη φαρμακευτική αγωγή σας.
Τι άλλο μπορείτε να κάνετε για ένα υγιές Ορμονικό σύστημα;
Πέρα από τη χρήση των κατάλληλων βοτάνων για τη ρύθμιση των ορμονών είναι σημαντικό να εντάξετε και συνήθειες, οι οποίες φαίνεται να συμβάλλουν θετικά στη ρύθμιση γενικότερα του ορμονικού συστήματος. Ποιες είναι αυτές;
Ισορροπημένη διατροφή
Μία διατροφή που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, με ποικιλία χρωμάτων και γεύσεων φαίνεται να συμβάλλει στη διατήρηση ορμονικής ισορροπίας. Αντίθετα, η μη ισορροπημένη και κακής ποιότητας διατροφή επηρεάζει αρνητικά τα επίπεδα πλήθους ορμονών, οδηγώντας σε δυσμενείς καταστάσεις υγείας και φυσικά, σε δυσάρεστα συμπτώματα.
Ύπνος
Κοιμήσου καλύτερα!
Ο ύπνος αποτελεί τη στιγμή της ημέρας που το σώμα προσπαθεί να επαναφέρει την ισορροπία του. Αυτό συμβαίνει και στην ορμονική ισορροπία. Πλήθος μελετών έχει αποδείξει τη σύνδεση της ποιότητας ύπνου με ορμόνες όπως η λεπτίνη, η γκρελίνη, η ινσουλίνη και η κορτιζόλη. Ορμόνες που συμβάλλουν σημαντικά στη λειτουργία της καθημερινότητάς μας.
Συστηματική άσκηση
Η συστηματική άσκηση είναι πλέον δεδομένο ότι βοηθάει την ορμονική ρύθμιση και την ομοιόσταση του οργανισμού μας. Η διατήρηση ενός καθημερινού προγράμματος συστηματικής άσκησης συμβάλλει τόσο στη σωματική όσο και στην πνευματική ευεξία.
Στιγμές αυτό-φροντίδας
Όσο σημαντική είναι η θρέψη και η κίνηση του σώματος, άλλο τόσο σημαντικές είναι οι στιγμές αυτό-φροντίδας και παύσης μέσα στην ημέρα μας, καθώς θα σε βοηθήσουν να μειώσεις το άγχος και στρες της καθημερινότητας. Το στρες επηρεάζει τον οργανισμό σε πολλά επίπεδα, αλλά η επιρροή του διαφοροποιείται σημαντικά ανάλογα με την ένταση ή/και τη διάρκεια αυτού.
Τι να κρατήσεις;
Μία διατροφή με επάρκεια σε θρεπτικά συστατικά, ο επαρκής ύπνος, η συστηματική άσκηση και οι πρακτικές μείωσης στρες μπορούν να βοηθήσουν στη στήριξη της ορμονικής ισορροπίας και της συνολικής υγείας. Σε ένα λοιπόν, ισορροπημένο πλαίσιο υγείας και σε μία ολιστική προσέγγιση, τα βότανα έρχονται να συμπληρώσουν τη «θεραπευτική» προσέγγιση και την ισορροπία των ορμονών.
