Τα διαιτολόγια με έλλειμμα θερμίδων φαίνεται να έχουν καλά αποτελέσματα στην άμεση απώλεια σωματικού βάρους. Το πρόβλημά τους εντοπίζεται κυρίως στη διατήρησή της απώλειας αυτής, καθώς όταν τηρούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα κουράζουν, με αποτέλεσμα την κακή συμμόρφωση.
Οι περισσότερες δίαιτες, ιδιαίτερα εκείνες που δεν είναι φτιαγμένες με βάση τις εξατομικευμένες διατροφικές ανάγκες και συνήθειες του καθενός, έρχονται σε αντίθεση με την καθημερινότητα, δημιουργώντας άγχος και αίσθημα ανικανότητας να ακολουθηθεί και να ολοκληρωθεί το πρόγραμμα. Ωστόσο, κάθε άνθρωπος λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο. Σε κάποιους λειτουργεί καλύτερα ένα αυστηρό κατευθυνόμενο διαιτολόγιο με σαφή όρια, ενώ άλλοι προτιμούν να διαχειρίζονται μόνοι τους τη διατροφή τους και πιθανώς βλέπουν πιο εύκολα αποτελέσματα ελέγχοντας οι ίδιοι τον εαυτό τους (αυτο-παρακολούθηση).
Μία μέθοδος αυτο-παρακολούθησης που χρησιμοποιείται ευρέως από διαιτολόγους, είναι το ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων. Στην ουσία, το εργαλείο αυτό είναι ένας πίνακας, στον οποίο το άτομο σημειώνει συνήθως για διάστημα μίας εβδομάδας:
- το είδος των τροφίμων που κατανάλωσε (αναλυτικά, όλα τα συστατικά εάν πρόκειται για σύνθετη συνταγή, συνοδευτικά, σάλτσες, ροφήματα),
- την ακριβή ποσότητα που καταναλώθηκε (ιδανικά μετά από ζύγιση σε γραμμάρια, εναλλακτικά περιγράφοντας αναλυτικά το μέγεθος),
- την ώρα και το σημείο που καταναλώθηκε,
- εάν έτρωγε μόνος ή με παρέα (ποια άτομα),
- εάν υπήρχε κάποια παράλληλη δραστηριότητα (όπως τηλεόραση ή συζήτηση),
- τη διάθεση που είχε το άτομο κατά την κατανάλωση της τροφής, αλλά και
- πιθανώς, τη διάρκεια και ένταση της άσκησης αν έγινε (περπάτημα, συμμετοχή σε οργανωμένο άθλημα, κ.λπ.)
Σε τι βοηθάει ένα ημερολόγιο καταγραφής;
Ένα ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων βοηθάει στο να αντιληφθείτε πραγματικά τη σχέση μεταξύ διατροφής, άσκησης και βάρους. Επίσης, μπορείτε να κατανοήσετε καλύτερα το αν καταναλώνετε τη συνιστώμενη ποσότητα τροφής, εάν τσιμπολογάτε στο ενδιάμεσο, αν καταναλώνετε επαρκείς μερίδες φρούτων και λαχανικών, αν η πρόσληψη τροφής συνδυάζεται με το αίσθημα της πείνας ή εξαρτάται έντονα από αρνητικά συναισθήματα ως ανταμοιβή, καθώς και αν έχετε τακτικά γεύματα.
Το ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέθοδος διατροφικής αξιολόγησης από το διαιτολόγο, αλλά και ως μέθοδος παρέμβασης ταυτόχρονα με διαιτολόγιο ή και χωρίς, ειδικότερα κατά τη διατήρηση της απώλειας σωματικού βάρους
Ποιος είναι ο σκοπός;
Οι πληροφορίες αυτές, σκοπό έχουν να βοηθήσουν σε πρώτη φάση, κατά τις πρώτες επισκέψεις, τον διαιτολόγο να αναγνωρίσει τις ανάγκες και τα προβλήματα που χρήζουν προσοχής. Σε δεύτερο επίπεδο, εφόσον έχει αποκτηθεί μία εξοικείωση με τη διαδικασία της δίαιτας και των ποσοτήτων και έχει προηγηθεί η ανάλογη εκπαίδευση, επιτρέπεται η λεπτομερής παρακολούθηση της πορείας, η δυνατότητα αναγνώρισης των προβληματικών σημείων και ελέγχου της διατροφικής πρόσληψης από το ίδιο το άτομο. Το ημερολόγιο καταγραφής τροφίμων λειτουργεί ως καθρέφτης, επιστρέφοντας στο άτομο χρήσιμα μηνύματα για τις πρακτικές του και επιτρέποντάς του να συγκρίνει τη διατροφή του με τις συμβουλές που έχει λάβει και να βρει τα σημεία που μπορεί να βελτιώσει.
Σημεία -κλειδιά για να έχει αποτελέσματα η μέθοδος αυτή, είναι η λεπτομερής και πλήρης καταγραφή των καταναλισκόμενων τροφίμων και η ειλικρίνεια, καθώς μόνο έτσι υπάρχει η δυνατότητα για ρεαλιστική παρέμβαση. Το εργαλείο αυτό είναι σχεδόν απαραίτητο σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, καθώς τους επιτρέπει να κατανοήσουν την αντίδραση του οργανισμού τους στην τροφή, μέσω των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα. Έχοντας τα παραπάνω υπόψη και σε συνεργασία με τον διαιτολόγο, καθένας μπορεί να επιλέξει τη μέθοδο που πιστεύει ότι του ταιριάζει καλύτερα, ώστε να επιτύχει το βέλτιστο επιθυμητό αποτέλεσμα.