Το τακτικό ζύγισμα αποτελεί μια ευρέως διαδομένη τακτική για την απώλεια και τη διατήρηση του βάρους. Συγκεκριμένα φαίνεται να βοηθάει στη μεγαλύτερη απώλεια ή τη μικρότερη επαναπρόσληψη κιλών, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα, και η λογική στην οποία βασίζεται γίνεται εύκολα αντιληπτή: η συνεχής ανατροφοδότηση του ατόμου, του δίνει τη δυνατότητα να αξιολογεί καθημερινά την πρόοδό του και να κάνει προσαρμογές στη διατροφή και τη φυσική του δραστηριότητα, προκειμένου να έρθει πιο κοντά στο στόχο του.
Τι μπορεί να προκαλέσει το τακτικό ζύγισμα;
Παρόλ’ αυτά, οι συμπεριφορές που προκαλούν αυξημένη προσοχή στο σώμα, έχουν κατηγορηθεί πως μπορεί να συντελέσουν στην ανάπτυξη ψυχοπαθολογικών καταστάσεων -ιδιαιτέρως στις γυναίκες- με τρανταχτά παραδείγματα τις διαταραχές λήψης τροφής και την κατάθλιψη. Σε αυτό το πεδίο κινούνται και οι ενστάσεις επιστημόνων για το ψυχολογικό αντίκτυπο του τακτικού ζυγίσματος, που αλλιώς αναφέρεται και ως αυτοπαρακολούθηση βάρους.
Τι έδειξαν οι έρευνες;
Έρευνες έχουν δείξει, πως μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιζήμιο στην ψυχολογία του ατόμου, ιδίως όταν ο στόχος του βάρους δεν επιτυγχάνεται, και μάλιστα πιθανώς να συνδέεται με τον κίνδυνο ανάπτυξης μη υγιών μεθόδων ρύθμισης του βάρους. Επιπλέον, έχει συσχετιστεί με μειωμένη αυτοπεποίθηση, άγχος και δυσαρέσκεια για το σώμα στις γυναίκες, ενώ στους άνδρες φαίνεται να σχετίζεται με βελτίωση της φυσικής κατάστασης και μεγαλύτερη ικανοποίηση από την εικόνα σώματος.
Πως ερμηνεύουμε τα συμπεράσματα;
Ωστόσο δεν πρέπει να βιαστούμε να βγάλουμε συμπεράσματα! Στους άνδρες η ερμηνεία δεν είναι όσο απλή φαίνεται, δεδομένου πως εκείνοι που ασχολούνται με τη βελτίωση της φυσική τους κατάστασης -τη βελτίωση, δηλαδή, της εικόνας σώματός τους- μοιάζουν στις συμπεριφορές τους με τις γυναίκες που προσπαθούν να χάσουν βάρος. Κατά κάποιον τρόπο, οι εν λόγω γυναίκες αντιλαμβάνονται το βάρος τους ως συνιστώσα της ελκυστικότητας τους και μέρος του αυτο-προσδιορισμού τους, ενώ οι άνδρες αντιλαμβάνονται ως συνιστώσα αυτής τη φυσική τους κατάσταση. Έτσι η ζύγιση μπορεί να αποτελεί το εργαλείο μέτρησης της επίτευξης του στόχου τους.
Εφηβεία και καθημερινή ζύγιση
Ειδικότερα στην εφηβεία η καθημερινή ζύγιση κρίνεται ιδιαίτερα επιβαρυντική, δεδομένου πως η συμπεριφορά αυτή έχει συνδεθεί ισχυρά με τσιμπολόγημα και ανορθόδοξες μεθόδους ελέγχου του βάρους. Συνεπώς, στη συγκεκριμένη ηλικιακή ομάδα το τακτικό ζύγισμα δε συστήνεται.
Έτσι, παρά το γεγονός πως ο αρχικός σκοπός της ζύγισης είναι η υγεία του ατόμου, η υπερβάλλουσα ενασχόληση με το σώμα, που αναπόφευκτα συμβαίνει όταν υπάρχει τακτική επαφή με τα νούμερα της ζυγαριάς, αποτελεί αρνητική συνέπεια, και σε πολλές περιπτώσεις αντένδειξη.
Συπερασματικά
Όπως καταλαβαίνουμε λοιπόν, η τακτική αυτοπαρακολούθηση του βάρους ενδεχομένως να είναι αμφιλεγόμενο εργαλείο διαχείρισης του βάρους, που πρέπει να διαχειριζόμαστε με προσοχή. Ωστόσο δεν πρέπει να παραβλέψουμε ότι η επίδρασή της διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Το σημαντικό που πρέπει να θυμόμαστε είναι πως ο αριθμός της ζυγαριάς δεν καθορίζει την ευτυχία. Αυτό που μπορεί να βοηθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η υγιής σχέση με το φαγητό μαζί με την αγάπη και το σεβασμό προς το σώμα μας. Άλλωστε, η μοναδικότητα κάθε ανθρώπου και τα θετικά του στοιχεία είναι ανεξάρτητα από την ένδειξη της ζυγαριάς.
