Τα σύγχρονα υλικά οστεοσύνθεσης, οι νέες τεχνικές και τα καινοτόμα φάρμακα έχουν αυξήσει στο 95% το ποσοστό επιτυχίας των αρθροπλαστικών επεμβάσεων ισχίου και γόνατος, δηλώνει ο Νίκος Χριστοδούλου, ειδικός ορθοπεδικός χειρουργός στις αρθροπλαστικές ισχίου και γόνατος στη δημοσιογράφο Μίνα Ράλλη.
Η οστεοαρθρίτιδα αποτελεί την κύρια αιτία για την καταστροφή των αρθρώσεων. Με τη χειρουργική επέμβαση το κατεστραμμένο ισχίο ή γόνατο αντικαθιστάται με προθέσεις και έτσι οι πάσχοντες μπορούν και πάλι να έχουν μια φυσιολογική ζωή, που τους επιτρέπει να αντεπεξέρχονται στις ανάγκες και στις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Ο κ. Χριστοδούλου περιγράφει όλες τις εξελίξεις στον τομέα της ορθοπεδικής, τα οφέλη και τους κινδύνους από τις αρθροπλαστικές εγχειρήσεις και τα πλεονεκτήματα που έχουν τα νέα αντιθρομβωτικά φάρμακα.
Συμπτώματα οστεοαρθρίτιδας και παράγοντες κινδύνου
Ποια είναι τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας;
Η ζωή είναι κίνηση και η κίνηση είναι ζωή. Mία ή περισσότερες κατεστραμμένες αρθρώσεις από οστεοαρθριτικές βλάβες, ιδίως των κάτω άκρων, όπως των ισχίων ή των γονάτων, δυσχεραίνουν την κίνηση και αποτελούν σοβαρή αιτία αναπηρίας. Τα κυριότερα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας είναι ο συνεχώς επιδεινούμενος πόνος και η δυσκαμψία στην άρθρωση, κυρίως όταν φορτίζεται το σκέλος. Αργότερα ο πόνος μπορεί να γίνει και νυκτερινός.
Στην οστεοαρθρίτιδα του γόνατος ο πόνος εκδηλώνεται κυρίως με το ανέβασμα ή κατέβασμα σκάλας ή όταν ο ασθενής πάει να σηκωθεί από την καρέκλα. Στην οστεοαρθρίτιδα του ισχίου ο ασθενής δυσκολεύεται να φορέσει τις κάλτσες του και τα υποδήματά του ή να περιποιηθεί τα νύχια των ποδιών του.
Μερικές φορές, ιδίως στην οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, μπορεί να υπάρχει και διόγκωση της άρθρωσης και όταν η οστεοαρθρίτιδα οφείλεται σε μεταβολικές νόσους και αυξημένη τοπική θερμότητα.
Τα συμπτώματα αυτά μπορούν να περιορίσουν τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής και τείνουν να χειροτερεύουν όσο περνά ο καιρός. Προοδευτικά ειδικά στο γόνατο, επειδή η φθορά της άρθρωσης συνήθως είναι έκκεντρη, επέρχεται παραμόρφωση του γόνατος και παρεκκλίνει ο μηχανικός, ο κεντρικός δηλαδή άξονας του σκέλους.
Σε ποιες ηλικίες εμφανίζεται και τι ρόλο παίζει το φύλο;
Η εκφυλιστικού τύπου οστεοαρθρίτιδα εκδηλώνεται με έντονα συμπτώματα συνήθως μετά την ηλικία των 60-65 ετών, κυρίως στις γυναίκες. Τα μεγάλα ποσοστά οστεοαρθρίτιδας στις γυναίκες φαίνεται ότι σχετίζονται με γενετικούς ή προδιαθεσικούς παράγοντες, τη διαμόρφωση του γυναικείου σώματος, το λιγότερο ισχυρό μυϊκό τους σύστημα, καθώς και με ορμονικούς ή μεταβολικούς παράγοντες.
Στους άνδρες η οστεοαρθρίτιδα είναι κυρίως μετατραυματική ή οφείλεται σε συνεχείς κακώσεις λόγω υπερβολικών φορτίων που έχουν σχέση με τον τρόπο δουλειάς τους. Οι άνδρες όμως έχουν καλύτερο μυϊκό σύστημα που προστατεύει τις αρθρώσεις και τις βοηθά να αντέχουν σε πιο πολλά φορτία. Κάτι περίπου σαν το καλό μυϊκό σύστημα των αθλητών που όταν είναι σωστά γυμνασμένοι, όχι απότομα και υπερβολικά, οι αρθρώσεις τους αντέχουν σε μεγάλες καταπονήσεις. Όταν όμως ένας αθλητής παίξει αγύμναστος μπορεί να πάθει εύκολα μια κάκωση.
Η δευτερογενής οστεοαρθρίτιδα που οφείλεται σε μεταβολικά ή άλλα μη χρόνια εκφυλιστικά της ηλικίας αίτια μπορεί να εκδηλωθεί και σε νεότερες ηλικίες. Μια σοβαρής μορφής βαριά οστεοαρθρίτιδα που εμφανίζεται κυρίως στις νέες γυναίκες μπορεί να γίνει στο ισχίο όταν αυτό δεν είναι σωστά στη θέση του από την παιδική ηλικία, δηλαδή υπάρχει δυσπλασία ή συγγενές εξάρθρημα που δεν αντιμετωπίσθηκε έγκαιρα τον πρώτο χρόνο της ζωής.
Παλιότερα, αυτού του τύπου η οστεοαρθρίτιδα ήταν πολύ συχνή και πολύ δύσκολα αντιμετωπίσιμη, τώρα όμως με τον καλό προγεννητικό έλεγχο και των έλεγχο των βρεφών από τους παιδιάτρους συνήθως προλαμβάνεται. Αλλά και χειρουργικά τώρα έχουμε καλύτερες μεθόδους να αντιμετωπίσουμε αυτές τις καταστάσεις ακόμη και σε μεγάλη ηλικία.
Δεν συγκρίνονται οι μέθοδοι με βιοεμφυτεύσιμο τιτάνιο που εφαρμόζουμε σήμερα με τις πολύ χρονοβόρες και επικίνδυνες επεμβάσεις του παρελθόντος. Είναι κάτι παρόμοιο με τα σημερινά οδοντικά εμφυτεύματα τιτανίου αντί για τις παλαιές «γέφυρες».
Ποια είναι τα αίτια της οστεοαρθρίτιδας;
Η οστεοαρθρίτδα σχετίζεται κυρίως με την φθορά του αρθρικού χόνδρου από διάφορα αίτια, κυρίως εκφυλιστικά λόγω της ηλικίας. Μερικά αίτια είναι και προκαθορισμένα γενετικά, δηλαδή υπάρχει μεγαλύτερη προδιάθεση για οστεοαρθρίτιδα σε ορισμένα άτομα, κυρίως στις γυναίκες όπως αναφέραμε ήδη.
Τα επιμέρους αίτια πάντως της οστεοαρθρίτιδας διαφέρουν στον κάθε ασθενή. Συνήθως σχετίζονται με την προοδευτική φθορά λόγω υπερβολικής φόρτισης του σκέλους από βαριές, επιβαρυντικές για τα κάτω άκρα δουλειές, όπως στους αγρότες, οικοδόμους κ.λπ. αλλά σε άλλες περιπτώσεις η μυϊκή χαλάρωση του σώματος, κυρίως στις γυναίκες, σε συνδυασμό με παχυσαρκία μπορεί να οδηγήσει στο ίδιο αποτέλεσμα.
Σε αυτές τις περιπτώσεις το χαλαρό μυϊκό σύστημα δεν προστατεύει την άρθρωση, την αφήνει αγύμναστη να παρεκκλίνει, να φορτίζεται έκκεντρα και να φθείρεται. Υπάρχουν όμως και αίτια που σχετίζονται με την κακή κυκλοφορία στο οστούν, γίνονται διάφορα έμφρακτα, όπως γίνεται και στο καρδιακό έμφραγμα και μπορούν να προκαλέσουν ισχαιμία στο οστούν. Η ισχαιμική αυτή νέκρωση σε κάποια φορτιζόμενη οστική περιοχή της άρθρωσης μπορεί να οδηγήσει επίσης την άρθρωση σε καταστροφή. Παραπλήσιοι παράγοντες κινδύνου φαίνεται να εμπλέκονται και σε αυτές τις οστικές ισχαιμικές νεκρώσεις, παχυσαρκία, κάπνισμα, υπερλιπιδαιμία, παράγοντες που σχετίζονται με αυξημένη πηκτικότητα του αίματος.
Ποιοι οι σημαντικότεροι παράγοντες κινδύνου;
Η έρευνα πάντως όσον αφορά τα αίτια της οστεοαρθρίτιδας συνεχίζεται, σε γενετικό κυρίως επίπεδο, και συνεχώς ανακαλύπτονται παράγοντες που συμμετέχουν στον παθοφυσιολογικό μηχανισμό φθοράς μιας άρθρωσης και οστεοαρθρίτιδας.
Μεταβολικά νοσήματα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, νόσοι γενικά του κολλαγόνου, η ουρική ή ψευδοουρική αρθρίτιδα, η λαχνοοζώδης υμενίτιδα και πολλά άλλα νοσήματα μπορεί να καταλήξουν δευτερογενώς σε οστεοαρθρίτιδα. Επίσης, κακώσεις, ενδοαρθρικά κατάγματα ή προβλήματα που σχετίζονται με παραμορφώσεις της παιδικής ηλικίας και της ανάπτυξης του σκελετού μπορούν να οδηγήσουν σε οστεοαρθρίτιδα. Μιλήσαμε ήδη για το συγγενές εξάρθρημα ισχίου ως παράγοντα οστεοαρθρίτιδας.
Αν συνυπάρχει παχυσαρκία ή χαλαρό μυϊκό σύστημα, από έλλειψη σωστής γυμναστικής και ενδυνάμωσης των μυών που προστατεύουν την άρθρωση, η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να εκδηλωθεί πολύ πιο νωρίς. Όταν είναι αγύμναστος κανείς για αρκετό καιρό και φορτίσει υπερβολικά και απότομα μια άρθρωση επίσης μπορεί να προκαλέσει κάποιο είδος φθοράς στην άρθρωση. Σημασία έχει να γυμνάζεται συνέχεια και σωστά το σώμα και όχι απότομα και υπερβολικά προκειμένου να προλαβαίνουμε την οστεορθρίτιδα. Μια τέτοια άσκηση είναι το κολύμπι που γυμνάζει το σώμα χωρίς όμως να επιβαρύνει τις αρθρώσεις. Κάθε άνθρωπος όπως και κάθε άρθρωση έχει όμως διαφορετικές αντοχές.
Το αυξημένο σωματικό βάρος παίζει σημαντικό ρόλο. Αν όμως ο ασθενής δεν διορθώσει έγκαιρα την οστεοαρθρίτιδά του δεν μπορεί να βαδίσει και αυτό δυσχεραίνει τις προσπάθειές του για αδυνάτισμα. Δηλαδή, ο ασθενής μπαίνει σε έναν φαύλο κύκλο. Καλό είναι να έχουμε σωστό σωματικό βάρος και να γυμναζόμαστε συστηματικά από μικρή ηλικία για να προλαβαίνουμε αυτές τις καταστάσεις.
Οφέλη και οι κίνδυνοι από τις αρθροπλαστικές εγχειρήσεις
Πώς αντιμετωπίζεται η ασθένεια;
Στην αρχή η πάθηση αντιμετωπίζεται συντηρητικά. Με αδυνάτισμα, φυσικοθεραπεία, φαρμακευτική αγωγή, με διάφορα αντιφλεγμονώδη σκευάσματα θειϊκής γλυκοζαμίνης, ενδοαρθρικές εγχύσεις υαλουρονικού οξέος ή κορτικοστεροειδών, λουτροθεραπεία, απώλεια βάρους, αντικραδασμικά υποδήματα, ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος.
Αντιμετωπίζονται ακόμη αίτια που προκάλεσαν ή επιβάρυναν την οστεοαρθρίτιδα, διορθώνονται βλάβες μηνίσκων, συνδέσμων ή διορθώνεται ο μηχανικός άξονας του σκέλους σε περίπτωση που παρεκκλίνει και φορτίζεται έκκεντρα η άρθρωση του γόνατος. Επίσης σήμερα έχουμε την δυνατότητα χονδρομεταμόσχευσης ήτοι λαμβάνοντας οστεοχόνδρινα υγιή τεμάχια από μία μη φορτιζόμενη περιοχή της άρθρωσης και τοποθετώντας τα στην περιοχή της οστικής βλάβης ή καλλιεργώντας χονδροκύτταρα από την άρθωση, τα οποία τα τοποθετούμε αφού αναπτυχθούν σε εργαστήριο στην περιοχή της βλάβης.
Για να έχουμε ικανοποιητικό αποτέλεσμα όμως με αυτές τις μεθόδους η βλάβη πρέπει να είναι περιορισμένη και ο ασθενής να είναι ηλικίας μικρότερης των 40-45 ετών. Παράλληλα χρειάζεται σε πολλές περιπτώσεις να διορθωθεί και ο άξονας του σκέλους για αποφόρτιση της πάσχουσας περιοχής.
Τα αποτελέσματα δεν είναι πάντα ικανοποιητικά προς το παρόν. Η έρευνα με τα βλαστοκύτταρα συμβαδίζει με αυτή που γίνεται και για άλλες βλάβες. Σε μεγάλη καταστροφή της άρθρωσης μάλλον δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά πράγματα. Το μέλλον θα δείξει.
Με τον όρο αρθροπλαστική αναφερόμαστε σε πολλούς τύπους χειρουργικών επεμβάσεων;
Η αρθροπλαστική είναι η τελευταία λύση όσον αφορά τις χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας. Πρώτα εφαρμόζεται η συντηρητική αγωγή και οι επεμβάσεις που προαναφέραμε για να μην φθάσουμε στην αρθροπλαστική. Αν όμως η βλάβη της άρθρωσης έχει προχωρήσει σημαντικά και δεν αποδίδουν οι παραπάνω επεμβάσεις τότε φθάνουμε στην αρθροπλαστική. Υπάρχουν όμως πολλά είδη αρθροπλαστικών και νέων εγχειρητικών τεχνικών.
Η αρθροπλαστική είναι μία από τις πλέον επαναστατικές εγχειρητικές μεθόδους του 20ού αιώνα στην ομάδα των μεταμοσχεύσεων γιατί πρόκειται στην ουσία για μεταμόσχευση μερική ή ολική αρθρώσεων με τεχνητά κυρίως εμφυτεύματα όπως το τιτάνιο, ένα υλικό πλήρως βιοεμφυτεύσιμο.
Τιτάνιο χρησιμοποιείται σήμερα στα οδοντικά εμφυτεύματα, στις αντικαταστάσεις βαλβίδων της καρδιάς, στις κρανιοεγκεφαλικές εγχειρήσεις και σε πολλά μέρη του σώματος. Πριν μερικά χρόνια αν έκανε κάποιος αρθροπλαστική σε ηλικία μικρότερη των 60 ετών είχε μεγάλες πιθανότητες να χρειαστεί νέα επέμβαση, τη λεγόμενη αναθεώρηση της αρθροπλαστικής, λόγω των μεγάλων ποσοστών αποτυχίας των παλιού τύπου αρθροπλαστικών.
Σήμερα όμως αν δεν αποδώσει η συντηρητική αγωγή και ο ασθενής δεν μπορεί να ανεχθεί πλέον τα ενοχλήματα, η επέμβαση της αρθροπλαστικής μπορεί να έχει ποσοστά επιτυχίας που φθάνουν το 95- 98% στα 20 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να κρατήσει στους περισσότερους ασθενείς που προσέρχονται συνήθως για επέμβαση στα 60 τους ή στα 70 τους, για όλη τους την ζωή, αρκεί βέβαια η επέμβαση να γίνει τεχνικά άψογα από εξειδικευμένο και έμπειρο για αυτές τις επεμβάσεις ορθοπεδικό χειρουργό.
Σε τι διαφέρουν οι σύγχρονες από τις παλιές αρθροπλαστικές;
Καταρχήν τα εμφυτεύματα που χρησιμοποιούμε σήμερα στις αρθροπλαστικές με τη βοήθεια και της επιστήμης των υλικών είναι -όπως προαναφέραμε- κυρίως από βιοεμφυτεύσιμο τιτάνιο αλλά και από άλλα οστεοπαραγωγικά υλικά που δεν έχουν καμία σχέση με τα υλικά των αποτυχημένων αρθροπλαστικών του περασμένου αιώνα που χρησιμοποιήθηκε teflon, ελεφαντοστούν, βακελίτης, βιτάλλιο, ανοξείδωτος χάλυβας και ό, τι άλλο μπορείτε να φαντασθείτε.
Τα εμφυτεύματα από βιεμφυτεύσιμο τιτάνιο κυρίως στο ισχίο ακολούθησαν παράλληλη πορεία με τα βιδωτά οδοντικά εμφυτεύματα τιτανίου στην γνάθο για αντικατάσταση φθαρμένων δοντιών. Όπως παλιότερα για κάποιο φθαρμένο δόντι η λύση ήταν η τοποθέτηση γέφυρας με χρήση ακρυλικού πολυμερούς, με συχνές αναθεωρήσεις, καταστρέφοντας σε πολλές περιπτώσεις για να στηριχθεί και τα διπλανά δόντια, έτσι και για την στήριξη π.χ. της κοτυλιαίας πρόθεσης στο ισχίο χρησιμοποιήθηκε ακρυλικό πολυμερές που όχι μόνο δεν παρήγαγε νέο οστούν αλλά έκαιγε λόγω αύξησης της θερμοκρασίας κατά την τοποθέτησή του το πέριξ οστούν, εισχωρούσε συχνά μέσα στην λεκάνη προκαλώντας πολλά προβλήματα στην περίπτωση που συνυπήρχε λοίμωξη και έπρεπε να αφαιρεθεί.
Παρόμοιο πρόβλημα δημιουργεί στο ισχίο η χρήση πολλών βιδών στην κοτύλη που σε περίπτωση χαλάρωσης της αρθροπλαστικής και λοίμωξης, η αφαίρεσή τους, ιδιαίτερα αν έχουν σπάσει, καθιστά την επέμβαση ιδιαίτερα δύσκολη και επιβαρυντική για τον ασθενή. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται στις αρθροπλαστικές σήμερα έχουν την ιδιότητα να ενσωματώνονται πλήρως με την βοήθεια πτερυγίων ή άλλων επιφανειών στο οστούν και να μην απορρίπτονται σαν ξένο σώμα όπως παλιότερα. Παράλληλα ευοδώνουν την δημιουργία και ανάπτυξη νέου οστού στα οστικά κενά που δημιουργούνται κατά την τοποθέτησή τους.
Τα υλικά αυτά συνοδεύονται από αρθρούμενες επιφάνειες που έχουν επίσης την ιδιότητα όταν προσκρούουν και εφάπτονται τα υλικά μεταξύ τους κατά την κίνηση της άρθρωσης να μην δημιουργούν προϊόντα φθοράς που ήταν η κυριότερη αιτία για να αποτύχει μια αρθροπλαστική παλιότερα, να χαλαρώσει, να κουνηθεί δηλαδή από την θέση της, να δημιουργεί πολύ πόνο στον ασθενή και τελικά να αντικαθίσταται με νέα πρόθεση. Βέβαια παρά την σημαντική εξέλιξη ακόμη δεν έχει επιτευχθεί η τέλεια πρόθεση που το ποσοστό επιτυχίας της θα φθάνει το 100%. Ακόμη δεν έχουμε φθάσει σε αυτό το επίπεδο αλλά είμαστε πολύ κοντά στο να το πετύχουμε.
Το κυριότερο πρόβλημα που σήμερα αντιμετωπίζουμε είναι η πιθανή λοίμωξη γύρω από την πρόθεση, η οποία δεν έχει να κάνει μόνο με τις συνθήκες του χειρουργείου αλλά και με την άμυνα του κάθε ασθενούς, τη γενική κατάσταση της υγείας του (π.χ. αν έχει σακχαρώδη διαβήτη, αν παίρνει κορτιζόνη, αν έχει αγγειοπάθεια, ή άλλες λοιμώξεις όπως ουρολοιμώξεις ή περιοδοντικές λοιμώξεις). Είναι μια επιπλοκή που έχει να κάνει περισσότερο με τον ασθενή και λιγότερο με τον γιατρό.
Ποιες άλλες επιπλοκές μπορεί να παρουσιάσει μια αρθροπλαστική;
Η μηχανική χαλάρωση της πρόθεσης, όπως σας είπα, δηλαδή να κουνηθεί ή να μετακινηθεί η πρόθεση συνήθως από προϊόντα φθοράς και τριβής των αρθρούμενων επιφανειών μετά από κάποια χρόνια με τις σύγχρονες αρθροπλαστικές είναι πολύ σπάνια και συμβαίνει συνήθως όταν ο ασθενής δεν ακολουθήσει τις οδηγίες του γιατρού του, είναι υπέρβαρος και δεν φροντίσει να χάσει βάρος. Ειδικά αν είναι σε σχετικά μικρή ηλικία και φορτίζει υπερβολικά και απότομα την χειρουργημένη άρθρωση, αυτό μπορεί να συμβεί σε μεγαλύτερο ποσοστό.
Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να αντικατασταθεί μερικά ή ολικά η πρόθεση εκτός αν ο ασθενής είναι πολύ ηλικιωμένος και οι ενοχλήσεις δεν είναι σοβαρές. Άλλες -ευτυχώς σπάνιες- σήμερα επιπλοκές είναι οι συνοδοί ουρολοιμώξεις, η μετεγχειρητική δυσκαμψία (κυρίως στην αρθροπλαστική γόνατος), το εξάρθρημα ισχίου, η ανισοσκελία, η έκτοπη οστεοποίηση, το περιπροθετικό κάταγμα, η κάκωση αγγείων και νεύρων.
Μερικές από τις επιπλοκές αυτές μπορούν να προληφθούν, κάποιες άλλες όχι γιατί σχετίζονται με διάφορους ανεξέλεγκτους παράγοντες που αφορούν κυρίως τον ίδιο τον ασθενή, όπως είναι η παχυσαρκία, η μυϊκή χαλάρωση, η παραμόρφωση άλλων αρθρώσεων ή της σπονδυλικής στήλης και η οστεοπόρωση.
Η μικρή συνήθως ανισοσκελία στην αρθροπλαστική του ισχίου είναι μερικές φορές αναγκαίο κακό γιατί σχετίζεται με την τάση των απαγωγών μυών που σταθεροποιούν την άρθρωση και αν επιλέξει ο χειρουργός την ισοσκέλιση αντί για την σταθερότητα της άρθρωσης μπορεί να έχουμε εξάρθρημα της αρθροπλαστικής.
Πάντως αν προκληθεί ανισοσκελία συνήθως δεν είναι ενοχλητική και με τον καιρό διορθώνεται λειτουργικά από την ανάλογη προσαρμογή της λεκάνης και της σπονδυλικής στήλης ή στην χειρότερη περίπτωση με τοποθέτηση ανυψωτικού υποδήματος.
Ποια είναι τα οφέλη της αρθροπλαστικής;
Η ολική αρθροπλαστική του ισχίου προσφέρει σχεδόν τα πάντα:
- Σταματά ή μειώνει σημαντικά τον πόνο.
- Αυξάνει τη δύναμη των κάτω άκρων. Χωρίς τον πόνο στο ισχίο οι ασθενείς μπορούν να χρησιμοποιούν περισσότερο τα πόδια τους και αυτό δυναμώνει τους μύες.
- Βελτιώνει την ποιότητα ζωής, επιτρέποντας στους πάσχοντες να εκτελούν δραστηριότητες της καθημερινής ζωής με μεγαλύτερη ευκολία.
- Προσφέρει χρόνια ευκολότερης κίνησης. Οι περισσότερες αρθροπλαστικές του ισχίου και γόνατος διαρκούν με την χρήση των νέων εμφυτευμάτων εφόσον τοποθετηθούν σωστά από πολύ εξειδικευμένους ιατρούς αρκετά χρόνια.
Τι είναι η M.I.S. στην αρθροπλαστική γόνατος που ακούγεται ότι άρχισε να εφαρμόζεται και στη χώρα μας;
Οι εγχειρητικές τεχνικές όπως και τα βιοεμφυτεύσιμα υλικά που χρησιμοποιούνται στις αρθροπλαστικές γόνατος πράγματι συνεχώς εξελίσσονται και οι τομές δέρματος συνεχώς μικραίνουν με τη χρήση ειδικών τεχνικών και εργαλείων τα τελευταία χρόνια. Μέσα σε αυτές τις τεχνικές περιλαμβάνεται και η αρθροπλαστική με πολύ μικρή τομή δέρματος 8 – 10 εκατοστών (αναφερόμενη και ως “mini”), με χρήση ειδικών εργαλείων - αντί για την διπλάσια περίπου τομή της κλασικής μεθόδου – και η οποία άρχισε να εφαρμόζεται στο εξωτερικό τα τελευταία 10 χρόνια.
Αν και αρχικά τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικά και υπήρξε ενθουσιασμός στην διεθνή επιστημονική ορθοπεδική κοινότητα, τελευταία συνεχώς δημοσιεύονται εργασίες που αναφέρουν αρκετές επιπλοκές. Μερικές φορές μάλιστα αναφέρονται περισσότερες από τις επιπλοκές των δοκιμασμένων μέχρι σήμερα επί σειρά ετών κλασικών εγχειρητικών τεχνικών και προσπελάσεων. Προκύπτει λοιπόν ένας προβληματισμός κατά πόσο ενδείκνυνται αυτές οι επεμβάσεις ιδιαίτερα σε ασθενείς με παχυσαρκία, σε ασθενείς με προηγηθείσες άλλες επεμβάσεις στο γόνατο, με βαριά οστεοαρθρίτιδα και πολλά οστεόφυτα, με δυσκαμψία και μεγάλο έλλειμμα στο εύρος κίνησης, με χαμηλή επιγονατίδα και σε ασθενείς με οστεοπόρωση, γιατί υπάρχει μεγάλος κίνδυνος κατά τους χειρισμούς να αποσπασθεί ο επιγονατιδικός τένοντας και να καταστραφεί το γόνατο, δηλαδή αντενδείκνυνται με άλλα λόγια στους περισσότερους ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα γόνατος που συνήθως εμφανίζουν κάποιο από τα παραπάνω προβλήματα.
Το κυριότερο όμως είναι ότι δεν έχει δοκιμασθεί στο χρόνο κατά πόσο θα αντέξουν τα υλικά που εμφυτεύονται με αυτές τις μεθόδους, μετά από 10 ή 15 χρόνια, και αν τα αποτελέσματα θα είναι συγκρίσιμα με τα καλά αποτελέσματα που έχουμε σήμερα των ήδη δοκιμασμένων τεχνικών των τελευταίων ετών. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με την M.I.S. ισχίου.
Φλεβική θρόμβωση
Τι είναι η φλεβική θρόμβωση;
Η απόφραξη των φλεβών των κάτω άκρων από κάποιο θρόμβο αίματος, δηλαδή η θρόμβωση των κάτω άκρων και η πνευμονική εμβολή, δηλαδή η απόφραξη κάποιου αγγείου στον πνεύμονα από μετακίνηση κάποιου θρόμβου από τα κάτω άκρα.
Αν και παλιότερα ήταν και αιτία μετεγχειρητικού θανάτου ορισμένων ασθενών, σήμερα με την χρήση νέων αντιπηκτικών φαρμάκων, με τη συντόμευση της επέμβασης, την μικρότερη εσωτερική κάκωση των ιστών με τις νέες τεχνικές που εφαρμόζουμε, την γρήγορη έγερση των ασθενών, την βάδιση σε μία ή δύο ημέρες από την επέμβαση και την χρήση αντιθρομβωτικών καλτσών είναι πολύ σπάνια αυτή η περίπτωση.
Δεν αποκλείεται πάντως να συμβεί και σήμερα αν υπάρχουν πολλοί επιβαρυντικοί παράγοντες παρά την προληπτική αντιπηκτική αγωγή, είναι όμως εξαιρετικά σπάνια περίπτωση.
