Τι είναι η σακχαρίνη;
Η σακχαρίνη είναι η πρώτη τεχνητή γλυκαντική ουσία που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος. Ανακαλύφθηκε το 1879 και έχει 300-400 φορές μεγαλύτερη γλυκαντική ικανότητα από αυτή της ζάχαρης, ενώ δεν έχει θερμίδες. Είναι πολύ σταθερή στην επεξεργασία των τροφίμων και όταν θερμαίνεται, διατηρείται αναλλοίωτη για μεγάλα χρονικά διαστήματα, ενώ δεν επηρεάζεται από την παρουσία οξέων, ούτε προκαλεί κάποια χημική αντίδραση με άλλες ύλες και έχει χαμηλό κόστος. Στην Ευρώπη τη συναντάμε με το συμβολισμό E954.
Τα σημαντικότερα όμως πλεονεκτήματα της σακχαρίνης, είναι ότι δεν απορροφάται στο συκώτι, δεν μπορεί να μεταβολιστεί από τον οργανισμό, συνεπώς δεν επηρεάζει τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα και αποβάλλεται μέσω των νεφρών. Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους αρκετοί συνάδελφοι διαιτολόγοι - διατροφολόγοι τη συνιστούν προς κατανάλωση σε σας που επιθυμείτε να χάσετε βάρος, καθώς και σε σας που η διατροφή σας είναι περιορισμένη σε υδατάνθρακες και θερμίδες, όπως για παράδειγμα όσοι έχετε σακχαρώδη διαβήτη.
Η σακχαρίνη εκτός από το ότι χρησιμοποιείται ως επιτραπέζιο γλυκαντικό, χρησιμοποιείται ευρέως σε αναψυκτικά και τρόφιμα διαίτης, μεταξύ των οποίων, μαγειρεμένα φαγητά, διάφορες σως, επιδόρπια, κονσερβοποιημένα φρούτα, μαρμελάδες, καραμέλες, τσίχλες και στο γαρνίρισμα γλυκών. Βρίσκει επίσης εφαρμογή στην παρασκευή καλλυντικών, βιταμινών, καθώς και φαρμακευτικών προϊόντων.
Πόση είναι η ασφαλής κατανάλωση;
Η σακχαρίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μαγείρεμα, το ψήσιμο και την κονσερβοποίηση λόγω της σταθερότητάς της. Τα αποδεκτά επίπεδα χρήσης διαφέρουν από εκατό έως πεντακόσια mg / kg, με βάση την κατηγορία τροφίμων. Η ασφάλειά της αμφισβητήθηκε μετά από μελέτες που διεξήχθησαν σε πειραματόζωα στις αρχές της δεκαετίας του 1970, οι οποίες συσχέτιζαν την πρόσληψή της με αύξηση των περιστατικών καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Μεταγενέστερες μελέτες δεν κατάφεραν να αποδείξουν την ύπαρξη μίας τέτοιας συσχέτισης στον άνθρωπο. Αν και έχει εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA), η κατανάλωσή της έχει απαγορευτεί σε πολλές χώρες, ενώ στη χώρα μας χρησιμοποιείται ελάχιστα.
Η Αποδεκτή Ημερήσια Πρόσληψη (ADI) για τη σακχαρίνη είναι τα 5mg/κιλό σωματικού βάρους.
Βοηθά στην απώλεια βάρους;
Γενικότερα, τα γλυκαντικά δεν μπορούν να σε κάνουν άμεσα να χάσεις βάρος καθώς δεν έχουν λιποδιαλυτικές ικανότητες ούτε μπορούν να αυξήσουν τον μεταβολισμό σου. Άρα, δεν μπορούν άμεσα και ανεξάρτητα να σε κάνουν να χάσεις βάρος. Ο τρόπος με τον οποίο τα γλυκαντικά μπορούν να βοηθήσουν στην απώλεια βάρους είναι δρώντας ως εναλλακτικές επιλογές της ζάχαρης ή άλλων θρεπτικών ουσιών οι οποίες περιέχουν θερμίδες (π.χ. μέλι).
Για παράδειγμα, αν καταναλώνεις 2 κανονικά αναψυκτικά την ημέρα, και μετά τα αλλάξεις με 2 αναψυκτικά χωρίς ζάχαρη (με γλυκαντικά), εξ ορισμού τα γλυκαντικά θα σε έχουν βοηθήσει στην απώλεια βάρους εφόσον θα σου γλυτώσουν λίγες εκατοντάδες θερμίδες. Επιπλέον, όταν καταναλώνεις το ημερήσιο αποδεκτό όριο μπορεί να συμβάλεις στον περιορισμό της πρόσληψης υδατανθράκων και ενέργειας ως εργαλείο για τη διαχείριση του βάρους ή της γλυκόζης στο αίμα.
Ζάχαρη ή Ζαχαρίνη;
Η ζάχαρη εχει υψηλό γλυκαιμικό δείκτη, γεγονός που ταλαιπωρεί το πάγκρεας ή και το συκώτι, αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη τύπου ΙΙ, καρδιακών και εγκεφαλικών επεισοδίων, προάγει την παχυσαρκία και χαλάει τα δόντια προκαλώντας την γνωστή τερηδόνα. Τα συμπεράσματα είναι δικά σας λοιπόν. Εγώ θα πρότεινα όλα με μέτρο.
Ζαχαρίνη & Διαβήτης
Οι έρευνες δείχνουν πως η κατανάλωση γλυκαντικών ουσιών δεν φαίνεται να προκαλεί έκκριση στην ινσουλίνη άρα δεν επηρεάζει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Δεδομένου ότι η σακχαρίνη δεν μεταβολίζεται και δεν παράγει ενέργεια, έχει γίνει ένα σημαντικό γλυκαντικό, ειδικά για εσας τους διαβητικούς.
Ποια τα μειονεκτήματά της;
Κατά καιρούς έχει κατηγορηθεί για επιπτώσεις στην υγεία. Το 1977, πειράματα σε ποντικούς έδειξαν ότι υπήρχε σχέση μεταξύ σακχαρίνης και καρκίνου της ουροδόχου κύστης. Αυτό οδήγησε στην απαγόρευσή της στον Καναδά και τις Η.Π.Α.
Από τότε έχουν διεξαχθεί πολλές μελέτες, μερικές από τις οποίες σχετίζουν την σακχαρίνη με κάποια συχνότητα καρκινογένεσης, ενώ κάποιες άλλες δεν παρουσιάζουν τέτοια συσχέτιση. Καμία έρευνα πάντως μέχρι τώρα δεν έχει παρουσιάσει σαφή στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση της συγκεκριμένης γλυκαντικής ύλης σε λογική ποσότητα, μπορεί να προβεί επιβλαβής στην υγεία του ανθρώπου, αν και υπάρχουν συμπτώματα καρκίνου που έχουν συνδεθεί με την κατανάλωσή της .
Ταυτόχρονα, έρευνες δείχνουν αυξημένο κίνδυνο καρκινογένεσης του εγκεφάλου. Ωστόσο, η σακχαρίνη δεν αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης στους ανθρώπους.
Τέλος, η βιβλιογραφία αναφέρει ότι η γονοτοξικότητα και η καρκινογένεση της σακχαρίνης εξακολουθεί να προκαλεί σύγχυση.
Παράλληλα, τα αποτελέσματα μελετών δείχνουν ότι η μακροχρόνια κατανάλωση σακχαρίνης αυξάνει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και διαβήτη, καθώς ηπατική και νεφρική δυσλειτουργία Επομένως, θα πρέπει να προσέχετε την κατανάλωση αυτού του τεχνητού γλυκαντικού.
Η ασφάλεια της σακχαρίνης επανεξετάστηκε και πιστοποιήθηκε από τη μεικτή επιτροπή εμπειρογνωμόνων για τα πρόσθετα τροφίμων (JECFA) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και την Επιστημονική Επιτροπή Τροφίμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συνεπώς, η σακχαρίνη επιτρέπεται σε πολλές εκατοντάδες χώρες σε όλο τον κόσμο.
Όσοι από εσας είστε έγκυος και θηλάζουσες γυναίκες, παιδιά, διαβητικοί, πάσχετέ από ημικρανίες και είστε ασθενείς με επιληψία θα πρέπει να χρησιμοποιείτε τα τεχνητά γλυκαντικά με απόλυτη προσοχή.
Συμπερασματικά, η σακχαρίνη μπορεί να υποστηριχθεί ως μία από τις προτεινόμενες επιλογές για ένα διαβητικό άτομο και για εσας που ακολουθείτε μια υποθερμιδικη διατροφή.
