Βιοενεργά/ βιοδραστικά συστατικά
Τα βιοενεργά ή βιοδραστικά συστατικά των τροφίμων μπορούν να επιτελέσουν μια συγκεκριμένη λειτουργία εντός του οργανισμού, συμβάλλοντας στη βελτίωση της υγείας μέσω της μείωσης του κινδύνου εμφάνισης διαφόρων ασθενειών. Τέτοια βιοενεργά συστατικά είναι και τα αντιοξειδωτικά όπως είναι το ασκορβικό οξύ, τα καροτενοειδή, η βιταμίνη Ε και τα φαινολικά που χωρίζονται σε διάφορες υποκατηγορίες όπως φαινολικά οξέα, φλαβονοειδή κ.ά. και τα συναντάμε στα φρούτα και στα λαχανικά κάθε εποχής.
Ευεργετικές ιδιότητες των φρούτων και λαχανικών στον ανθρώπινο οργανισμό
Το οξειδωτικό στρες δυστυχώς συμβάλει στη δημιουργία των ελεύθερων ριζών, οι οποίες ευθύνονται για πολλές εκφυλιστικές ασθένειες. Ωστόσο, ο ανθρώπινος οργανισμός έχει αναπτύξει κάποιους ενδογενής και εξωγενής μηχανισμούς αντιμετώπισής τους. Έρευνες έχουν βρει πως και οι διαιτητικές πολυφαινόλες μέσω της αντιοξειδωτικής τους δράσης εμποδίζουν τα οξειδωτικά ένζυμα, μειώνουν τις ελεύθερες ρίζες, συμμετέχουν στον κυτταρικό κύκλο, προκαλούν ενδογενή αντιοξειδωτικά ένζυμα, αποτελώντας μηχανισμό μείωσης των ελευθέρων ριζών. Όλες οι παραπάνω δράσεις έχουν τεκμηριωθεί από αναρίθμητες in vitro, in vivo και ex vivo κλινικές μελέτες, η πλειοψηφία των οποίων έχει καταλήξει ότι τα αντιοξειδωτικά έχουν πληθώρα βιοδραστικών αποτελεσμάτων όπως καρδιοπροστατευτική, νευροπροστατευτική, αντικαρκινική και αντιφλεγμονώδη δράση, βοηθούν στην υγεία του γαστρεντερικού, στην προστασία του ανοσοποιητικού και του ενδοθηλίου, έχουν αντιαλλεργική και αντιδιαβητική δράση, συμμετέχουν στη ρύθμιση των ορμονών, στη βελτίωση των συμπτωμάτων της Χρόνιας Αποφρακτικής Πνευμονοπάθειας, έχουν αντιβακτηριακή και αντιμυκητησιακή δράση.
Επιδημιολογικές μελέτες καταλήγουν πως υπάρχει ευεργετική δράση των φρούτων και των λαχανικών στον άνθρωπο και συγκεκριμένα έχει βρεθεί στατιστικά σημαντική αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ κατανάλωσης φρούτων/λαχανικών και πιθανότητας εμφάνισης καρδιαγγειακών, σακχαρώδη διαβήτη, εγκεφαλικού, καρκίνου και άλλων αιτιών θανάτου. Επιπλέον, πέραν από τα αυτούσια φρούτα και λαχανικά, προέκυψαν από έρευνες πως και η κατανάλωση των χυμών τους βελτιώνει καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου όπως μείωση αρτηριακής πίεσης, βελτίωση του λιπιδαιμικού προφίλ αίματος, αναστολή αιμοπεταλίων, αντιφλεγμονώδεις δράσεις και μείωση της υπερομοκυστεϊναιμίας.
Τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία διαιτολόγο
Κλείνοντας, θα ήθελα να θέσω την προσωπική μου άποψη επί του θέματος... και ο καθένας μας ας την αναλογιστεί – σκεφτεί όπως μπορεί... Καλά τα λένε οι ερευνητές, καλά τα λέμε κι εμείς οι διαιτολόγοι «φάτε φρούτα και λαχανικά είναι πολύ ευεργετικά για την υγεία σας», όμως κατά την άποψή μου λογαριάζουμε χωρίς τον ξενοδόχο! Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που επηρεάζουν τη βιοδιαθεσιμότητα των αντιοξειδωτικών, είτε γενετικοί, είτε περιβαλλοντικοί και από το χωράφι έως το πιάτο μας (δηλαδή, από τη συγκομιδή έως την αποθήκευση-μαγείρεμα) τα φρούτα και τα λαχανικά υπόκεινται τέτοια επεξεργασία που τελικά δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι εάν λαμβάνουμε το ποσοστό των αντιοξειδωτικών αυτών, μέσω των προβλεπόμενων συστάσεων, που είναι ευεργετικό για τον οργανισμό μας...
Τροφή για σκέψη λοιπόν...
