Η οργανική γεωργία έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη. Η ταξινόμηση των μεθόδων παραγωγής είναι δύσκολη, καθώς ποικίλουν σε αριθμό και τύπο, ενώ υπάρχει και αλληλοεπικάλυψη των 2 συστημάτων. Ενδέχεται δε τα φυτοφάρμακα που χρησιμοποιεί η συμβατική γεωργία να μεταφέρονται στα οργανικά προϊόντα με ποικίλους τρόπους.
Παρόλα αυτά, υπάρχουν συστήματα που διασφαλίζουν χαμηλή επιμόλυνση των οργανικών τροφίμων από τα συμβατικά
Στην τρέχουσα ανασκόπηση με τον όρο «συμβατική γεωργία» εννοείται αυτή στην οποία γίνεται έντονη χρήση συνθετικών φυτοφαρμάκων, ορυκτών λιπασμάτων και συμπυκνωμένων ζωοτροφών στη ζωική παραγωγή, ενώ με τον όρο «οργανική γεωργία» εννοείται αυτή στην οποία γίνεται χρήση οργανικών λιπασμάτων, μη χημικών μεθόδων για την προστασία από επιβλαβείς μικρο-οργανισμούς και στα ζώα χορηγείται υπαίθρια και αβλαβής τροφή.
Ποιος ήταν ο σκοπός της μελέτης;
Σκοπός της ανασκόπησης είναι να διερευνήσει την επίδραση των οργανικών προϊόντων στην ανθρώπινη υγεία και να τα συγκρίνει με τα συμβατικά. Περιλαμβάνει επιδημιολογικές και κλινικές μελέτες, καθώς και εργαστηριακές μελέτες in vitro και σε πειραματόζωα.
Τι δείχνουν τα αποτελέσματα;
Επιδημιολογικές μελέτες
Σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες, φαίνεται πως η κατανάλωση οργανικών τροφίμων σχετίζεται με μειωμένο κίνδυνο αλλεργικών ασθενειών, υπερβάλλοντος βάρους και παχυσαρκίας, καθώς και εμφάνισης non-Hodgkin λεμφώματος. Η αιτιολογική σχέση όμως σε αυτά τα δεδομένα δεν είναι βέβαιη, καθώς ενδέχεται τα άτομα που επιλέγουν οργανικά τρόφιμα να έχουν έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής συνολικά.
Κλινικές μελέτες
Σύμφωνα δε με κλινικές μελέτες, η κατανάλωση οργανικών έναντι συμβατικών τροφίμων δεν σχετίζεται με σημαντική διαφορά στην υγεία. Αξίζει βέβαια να σημειωθεί ότι η έκθεση μια εγκυμονούσας ή βρεφών και παιδιών σε συγκεκριμένα φυτοφάρμακα έχει συνδεθεί με νευρολογικά προβλήματα, καθώς και με προβλήματα γνωστικής ανάπτυξης στα παιδιά. Στη βιολογική καλλιέργεια, η χρήση φυτοφαρμάκων είναι περιορισμένη, ενώ τα υπολείμματα στα συμβατικά φρούτα και λαχανικά αποτελούν την κύρια πηγή έκθεσης των ανθρώπων σε φυτοφάρμακα.
Μελέτες σε ζώα
Αναδεικνύουν ότι η οργανική τροφή οδηγεί σε διαφορετική ανάπτυξη, και θετικές επιδράσεις στο ανοσοποιητικό, ενώ οι μελέτες in vitro αναδεικνύουν θετική επίδραση των οργανικών τροφίμων ενάντια στα καρκινικά κύτταρα.
Διαφοροποιείται η σύσταση τροφίμων;
Όσον αφορά τη σύσταση των τροφίμων, δε φαίνεται να διαφοροποιείται, με εξαίρεση ένα μετρίως υψηλότερο φαινολικό περιεχόμενο σε οργανικά φρούτα και λαχανικά, και πιθανώς χαμηλότερο ποσοστό σε κάδμιο στα οργανικά δημητριακά. Τα βιολογικά γαλακτοκομικά και ίσως το κρέας εμφανίζουν μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα. Από πρακτικής απόψεως οι παραπάνω διαφορές είναι ασήμαντες.
Τι ισχύει για τα αντιβιοτικά;
Τέλος, όσον αφορά την χρήση αντιβιοτικών, η οργανική καλλιέργεια κάνει σημαντικά μειωμένη χρήση, κάτι που είναι θετικό προκειμένου να μειωθεί η αντίσταση στα αντιβιοτικά που εμφανίζεται στην κοινωνία, ενώ παράλληλα φαίνεται να έχει θετικές επιδράσεις και στην υγεία των ζώων.
Τα συμπεράσματα για τους επαγγελματίες υγείας
Με τα τρέχοντα δεδομένα η κατανάλωση οργανικών τροφίμων δεν υπερέχει της κατανάλωσης συμβατικών τροφίμων, παρά σε λεπτές γραμμές, οι οποίες χρειάζεται να διερευνηθούν από περισσότερες και ποιοτικότερες μελέτες, καθώς όλες οι πληροφορίες για την κατανάλωση οργανικών τροφίμων είναι αυτοδηλούμενες και τα συμπεράσματα προκύπτουν από μικρό αριθμό μελετών με μικρό δείγμα και χρονική διάρκεια.
