Τα χρόνια, μη μεταδιδόμενα νοσήματα συμβάλλουν στο 68% των θανάτων παγκοσμίως
Η τροποποίηση όλων των συμπεριφοριστικών παραγόντων κινδύνου, όπως οι ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα και η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, κρίνεται ζωτικής σημασίας για την πρόληψη των χρονίων νοσημάτων. Οι παρεμβάσεις στον παιδικό πληθυσμό μέσω των σχολείων φαίνεται να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για την πρόληψη της παχυσαρκίας, την αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και τη μείωση της κατανάλωσης αναψυκτικών με προσθήκη ζάχαρης. Επιπρόσθετα, τα παιδιά φαίνεται να μπορούν να αποτελέσουν έναν σημαντικό παράγοντα βελτίωσης της καρδιαγγειακής υγείας των γονέων τους.
Βασισμένοι σε αυτήν την υπόθεση, ερευνητές από τη Σρι Λάνκα σχεδίασαν μία παρέμβαση που είχε σαν στόχο να διερευνήσει αν το παιδί μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση του τρόπου ζωής και διατροφής της μητέρας.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Στη μελέτη συμμετείχαν 20 σχολεία, εκ των οποίων τα 10 αποτέλεσαν την ομάδα παρέμβασης και τα υπόλοιπα 10 την ομάδα ελέγχου. Πιο συγκεκριμένα, σε κάθε ομάδα εντάχθηκαν περίπου 150 γυναίκες με τα παιδιά τους (στην ηλικία των 13 ετών). Η παρέμβαση διήρκεσε 12 μήνες και το προσωπικό της μελέτης επισκεπτόταν τα σχολεία σε τακτά χρονικά διαστήματα και παρείχε πληροφορίες στους μαθητές μέσω συζήτησης. Οι μαθητές εκπαιδεύτηκαν σχετικά με τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για χρόνια νοσήματα και στη συνέχεια ενθαρρύνθηκαν να σκεφτούν τρόπους με τους οποίους μπορούσαν να επηρεάσουν το οικογενειακό τους περιβάλλον.
Πριν από την έναρξη της παρέμβασης και μετά το τέλος της συλλέχθηκαν τα ακόλουθα στοιχεία της κάθε μητέρας: βάρος, ύψος, δείκτης μάζας σώματος, ερωτηματολόγιο φυσικής δραστηριότητας (IPAQ) και ερωτηματολόγιο συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων (μέσω αυτοκαταγραφής), αριθμός βημάτων με τη χρήση βηματόμετρου (3 ημέρες πριν και 3 ημέρες μετά την ολοκλήρωση της παρέμβασης), χρήματα που ξοδεύονται για την αγορά ελαίων μαγειρέματος, ζάχαρης, μπισκότων και παγωτού.
Τι συνέβη μετά από ένα χρόνο;
Τα αποτελέσματα μετά από ένα χρόνο έδειξαν ότι οι μητέρες στην ομάδα παρέμβασης:
- Μείωσαν στατιστικά σημαντικά το βάρος τους και το δείκτη μάζας σώματος σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (p<0.0001)
- Είχαν σημαντική αύξηση στον αριθμό των βημάτων και σημαντική μείωση των χρημάτων που ξοδεύονταν στην αγορά μπισκότων (p<0.0001) και παγωτού (p=0.03) σε σχέση με την ομάδα ελέγχου
Σε ποια συμπεράσματα οδηγούμαστε;
Η μελέτη είχε κάποιους περιορισμούς, όπως η αυτοκαταγραφή των διατροφικών συνηθειών και της φυσικής δραστηριότητας, το μικρό χρονικό διάστημα για να οδηγηθούμε σε ασφαλή συμπεράσματα σχετικά με την μακροπρόθεσμη αποτελεσματικότητα και η χαμηλή ευαισθησία των ερωτηματολογίου συχνότητας κατανάλωσης τροφίμων να ανιχνεύσει μικρές αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες.
Ωστόσο, παρά τους περιορισμούς, φαίνεται πως η συγκεκριμένη προσέγγιση της οικογένειας μέσω των παιδιών μπορεί να είναι αποτελεσματική στην πρόληψη χρονίων νοσημάτων και ιδιαίτερα σε κοινωνίες χαμηλού και μέτριου εισοδήματος.
