Είναι προφανές ότι η καθημερινότητά μας έχει αλλάξει αρκετά με την έλευση του νέου κορονοϊού και την ανάγκη να προστατευθούμε και να προστατεύσουμε τους γύρω μας. Ο ρόλος της διατροφής δε θα μπορούσε να μην αποτελεί αντικείμενο σχολιασμού για διάφορους λόγους. Αντιοξειδωτικά για προστασία από τον ιό, αύξηση βάρους λόγω καραντίνας και συναισθηματικό φαγητό είναι βασικά θέματα συζήτησης γύρω από τη διατροφή μας αυτές τις μέρες.
Περισσότερο από κάθε άλλη φορά, η έγκυρη ενημέρωση από αξιόπιστες πηγές είναι απαράτητη για την επικοινωνία στον πελάτη ή άσθενή μας. Πολλοί οργανισμοί, στην Ελλάδα και το εξωτερικό έχουν δημοσιεύσει οδηγούς διατροφής με ποικίλη θεματολογία, εστιάζοντας στη Μεσογειακή διατροφή, τη διατροφή και το ανοσοποιητικό σύστημα, την ασφαλή αγορά και επεξεργασία τροφίμων.
Τι αναφέρουν οι Ελληνικοί φορείς;
Όσον αφορά τη διατροφή και την πιθανή της επίδραση στην αντιμετώπιση του Covid-19, ο Πανελλήνιος Σύλλογος Διαιτολόγων – Διατροφολόγων (ΠΣΔΔ) επισημαίνει πως:
«Πληθώρα πληροφοριών κυκλοφορούν στο διαδίκτυο από ειδικούς και μη σχετικά με τρόφιμα που δρουν ‘αντιγριπικά’ ή βοηθούν στην πρόληψη της ασθένειας. Πολλές από αυτές τις πληροφορίες είναι παραπλανητικές έως και επικίνδυνες! Με απλά λόγια δεν υπάρχει κανένα θρεπτικό συστατικό, τρόφιμο ή συμπλήρωμα ικανό να ‘ενισχύσει’ την δράση του ανοσοποιητικού συστήματος ώστε να μην νοσήσετε από τον κορονοϊό (SARS-CoV-2) ή οποιοδήποτε άλλο παθογόνο».
Επομένως, προτείνεται η υιοθέτηση ενός ισορροπημένου προγράμματος διατροφής, βασισμένο στο Μεσογειακό μοντέλο. Μπορείτε να διαβάσετε όλη την ανακοίνωση εδώ: http://www.hda.gr/paizei-rolo-i-diatrofi-mas-stin-antime/
Η Ομάδα Ειδικών Διαχείρισης Βάρους του ΠΣΔΔ δημοσίευσε και ένα έντυπο σχετικά με το συναισθηματικό φαγητό και την ανάγκη διαχωρισμού από την πραγματική πείνα με στόχο την πρόληψη αύξησης του βάρους.
Επιπλέον, το Υπουργείο Υγείας, ο ΠΣΔΔ και η Ένωση Διαιτολόγων – Διατροφολόγων Ελλάδος (ΕΔΔΕ) δημιούργησαν τον οδηγό «Μένουμε Σπίτι, μένουμε δραστήριοι, τρεφόμαστε υγιεινά» στον οποίο δίνεται έμφαση στο Μεσογειακό μοντέλο διατροφής αλλά και στην ανάγκη ενός σταθερού σωματικού βάρους. Περιέχει παραδείγματα για γεύματα στο σπίτι, συμβουλές για τακτικό πλύσιμο χεριών πριν και μετά την προετοιμασία φαγητού αλλά και ασφαλή χειρισμό τροφίμων, όπως ο διαχωρισμός ωμών και μαγειρεμένων τροφίμων.
Μπορείτε να βρείτε τον οδηγό στον παρακάτω σύνδεσμο, όπως και στις ιστοσελίδες του ΠΣΔΔ και της ΕΔΔΕ:
Τι πληροφορίες παρέχουν φορείς του εξωτερικού;
Οι περισσότεροι φορείς του εξωτερικού παρέχουν παρόμοιες πληροφορίες για το κοινό. Παρακάτω παραθέτουμε ανακοινώσεις και οδηγούς από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Ευρώπη), το Βρετανικό Σύλλογο Διαιτολόγων (BDA), το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πληροφόρησης για τα τρόφιμα (European Food Information Council – EUFIC) και η ΕυρωπαΙκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (European Food Safety Authority – EFSA).
Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ Ευρώπη)
Ο ΠΟΥ (Ευρώπη) δημοσίευσε ένα λεπτομερή οδηγό διατροφής που περιλαμβάνει συμβουλές σωστής διατροφής, λαμβάνοντας υπόψη πιθανή έλλειψη φρέσκων τροφίμων σε διάφορες χώρες και την υπερκατανάλωση έτοιμων τροφίμων πλούσιων σε κορεσμένα λιπαρά και ζάχαρη. Ο ΠΟΥ αναφέρει ότι η ισορροπημένη διατροφή είναι απαραίτητη για την προάσπιση της υγείας, τόσο της σωματικής όσο και της ψυχικής. Εκτιμά ότι πιθανή έλλειψη φρέσκων τροφίμων μπορεί να δυσκολέψει την προσπάθεια να τρώμε σωστά, με αποτέλεσμα την υπερκατανάλωσης τροφίμων πλούσιων σε κορεσμένα λιπαρά και ζάχαρη που αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Επιγραμματικά, προτείνει:
- Δημιουργία ενός σχεδίου – ποια τρόφιμα χρειαζόμαστε;
- Προτεραιότητα σε φρέσκα τρόφιμα
- Μαγείρεμα στο σπίτι και απόλαυση οικογενειακών γευμάτων
- Εκμάθηση μερίδας
- Κανόνες υγιεινής και ασφάλειας στη διαχείριση τροφίμων
- Μείωση στο αλάτι, τη ζάχαρη και το λίπος
- Κατανάλωση επαρκών ποσοτήτων φυτικών ινών
- Επαρκής υδάτωση
- Περιορισμός αλκοόλ
Δίνει συμβουλές για προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας που είναι φθηνά και εύκολα να βρει κάποιος, όπως όξινα φρούτα (πορτοκάλι, μανταρίνι), λαχανικά-ρίζες (καρότα, παντζάρια) ή λαχανικά που διαρκούν περισσότερο στο ψυγείο (λάχανο, μπρόκολο), κατεψυγμένα φρούτα και λαχανικά, όσπρια, ξηροί καρποί, αυγά. Τέλος έχει και καποιες ενδιαφέρουσες συνταγές. Αναλυτικά εδώ:
Βρετανικός Σύλλογος Διαιτολόγων (BDA)
Ο BDA παρέχει οδηγίες για το κοινό αλλά και για τη διατροφική υποστήριξη ασθενών σε κλινικό περιβάλλον (π.χ. σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας). Για το κοινό, οι οδηγίες είναι παρόμοιες με αυτές που αναφέρθηκαν παραπάνω (ο ΠΣΔΔ χρησιμοποίησε τις οδηγίες του Βρετανικού Συλλόγου Διαιτολόγων ως αναφορά). Σημαντική επιπρόσθετη πληροφορία είναι η σύσταση για συμπλήρωμα βιταμίνης D (10 μg) καθημερινά λόγω της μη εκθεσης στον ήλιο στην περίοδο του περιορισμού μετακινήσεων. Επίσης, παρέχει πληροφορίες για άτομα σε κίνδυνο για υποθρεψίας στην κοινότητα, όπως τα άτομα τρίτης ηλικίας. Παροτρύνει όσους φροντίζουν ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού να δώσουν έμφαση στην επαρκή σίτιση και να παρατηρούν σημάδια ελλειπούς διατροφής και απώλειας βάρους. Όλες οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες εδώ: https://www.bda.uk.com/resource/covid-19-corona-virus-advice-for-the-general-public.html
Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πληροφόρησης για τα τρόφιμα (European Food Information Council – EUFIC)
O EUFIC ακολουθεί παρόμοια γραμμή με τους παραπάνω οργανισμούς σχετικά με την ποιότητα της διατροφής μας και την απομυθοποίηση συγκεκριμένων τροφών που ενισχύουν το ανοσοποιητικό. Και εδώ προτείνεται χρήση συμπληρώματος Βιταμίνης D, μιας και είναι πιο δύσκολο να την παράξει το σώμα αφού δεν εκτίθεται στον ήλιο λόγω περιορισμού μετακινήσεων.
Έμφαση δίνεται στην αγορά τροφίμων με ασφάλεια:
- Έχουμε λίστα με ψώνια και πηγαίνουμε όσο λιγότερο συχνά γίνεται
- Πλύσιμο χεριών πριν και μετά την αγορά τροφίμων
- Αποφεύγουμε να πάμε σουπερμαρκετ αν είμαστε άρρωστοι
- Βήχουμε στο εσωτερικο του αγκώνα και μετά πλένουμε χέρια και ρούχα
- Κρατάμε αποστάσεις
- Αποφεύγουμε να πιάνουμε τα τρόφιμα εκτός και αν τα αγοράσουμε
- Πληρώνουμε με κάρτα αντί μετρητών
Επίσης παρέχει γενικές οδηγίες για πρόληψη μόλυνσης και ασφάλεια στην προετοιμασία γευμάτων:
- Πλύσιμο χεριών πριν και μετά την παρασκευή και κατανάλωση φαγητού
- Πλύσιμο φρούτων και λαχανικών με άφθονο νερό
- Απολύμανση επιφανειών κοπής τροφίμων
- Διαχωρισμός ωμών και μαγειρεμένων τροφίμων και χρήση διαφορετικών μαχαιροπήρουνων και πιάτων
Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (European Food Safety Authority – EFSA
Τέλος, ο EFSA αναφέρει ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ένα τρόφιμο μπορεί να μεταδώσει τον ιό και ότι η μετάδοση είναι μέσω μικροσταγονιδίων. Το πλύσιμο των τροφίμων και των χεριών μειώνει τον κίνδυνο μετάδοσης. Το δελτίο τύπου είναι διαθέσιμο εδώ: https://www.efsa.europa.eu/en/news/coronavirus-no-evidence-food-source-or-transmission-route
Εγκυμοσύνη και θηλασμός
Ειδική αναφορά γίνεται από τους περισσότερους οργανισμούς στις περιπτώσεις εγκυμοσύνης και θηλασμού. Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, σύμφωνα με τον ΠΟΥ ο ιός δε μεταφέρεται από τη γυναίκα στο έμβρυο. Επίσης, ο ΠΟΥ συστήνει το θηλασμό σε γυναίκες με Covid-19, διότι δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι ο ιός μεταφέρεται μέσω του μητρικού γάλακτος. Σχετικά με οποιαδήποτε άλλη επαφή μητέρας και νεογέννητου, οι βασικές πρακτικές πρόληψης (το πλύσιμο των χεριών και η χρήση μάσκας) κρίνονται επαρκείς για προστασία. Ολόκληρη η αναφορά εδώ: https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-on-covid-19-pregnancy-childbirth-and-breastfeeding.
