Γνωρίζετε ότι περίπου 1 στους 2 γονείς υποεκτιμούν το προφίλ υπέρβαρου ή παχυσαρκίας των παιδιών τους; Θα μπορούσε λοιπόν η κατανόηση του ΔΜΣ από τους γονείς να αποτελέσει μία πρακτική ευαισθητοποίησής τους έναντι του μη υγιούς βάρους των παιδιών τους;
Πράγματι, σε πρόσφατη μελέτη βρέθηκε ότι γονείς που έλαβαν εκπαιδευτικό υλικό που αφορούσε στο βάρος του παιδιού τους – καθώς και οδηγίες και πρακτικές συμβουλές – ήταν πιθανότερο να κινηθούν προς την κατεύθυνση τροποποίησης, τουλάχιστον ενός εκ των παραγόντων κινδύνου εμφάνισης παχυσαρκίας. Γιατί είναι όμως σημαντικό αυτό; Αν στοχεύουμε στην αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας, είναι απαραίτητο να διαμορφώσουμε ένα «ιδανικό» περιβάλλον για τα παιδιά. Και αναμφίβολα η οικογένεια, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τις συνήθειες ενός παιδιού.
Πώς σχεδιάστηκε η μελέτη;
Στη μελέτη κλήθηκαν να συμμετάσχουν συνολικά 163 δημοτικά σχολεία της Πενσυλβάνια, ενώ ανταποκρίθηκαν τελικά 31. Τα σχολεία ταξινομήθηκαν βάσει της τοποθεσίας τους (επαρχιακό ή αστικό περιβάλλον), ενώ έγινε και διαστρωμάτωση σχετικά με το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο. Επίσης, τα σχολεία χωρίσθηκαν τυχαία σε δύο ομάδες και έπειτα από την αξιολόγηση των μαθητών οι γονείς έλαβαν στοιχεία για:
Ομάδα απλής αναφοράς: ύψος, βάρος, ΔΜΣ (λαμβάνοντας υπόψη εκατοστημόριο φύλου και ηλικίας – και οδηγίες ερμηνείας), πληροφορίες για πιθανούς κινδύνους που εγκυμονεί το αυξημένο σωματικό βάρος και προτροπή για ολοκληρωμένη αξιολόγηση από επιστήμονα πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
Ομάδα «ευαισθητοποίησης» - η ομάδα αυτή έλαβε όλα τα παραπάνω στοιχεία και επιπλέον:
- Πρόσβαση σε ειδικό ιστότοπο στον οποίο υπήρχε η δυνατότητα αξιολόγησης του οικογενειακού περιβάλλοντος, των συνηθειών των γονέων αλλά και της συμπεριφοράς των παιδιών σχετικά με τον κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας.
- Φυλλάδιο (ελκυστικό στην ανάγνωση) που παρότρυνε τους γονείς να ολοκληρώσουν τη διαδικτυακή αξιολόγηση.
- Αναλυτικές οδηγίες και υλικό που στόχευαν σε τροποποίηση συγκεκριμένων συμπεριφορών και βελτίωση της μέριμνας έναντι των παιδιών (συνταγές, αύξηση σωματικής δραστηριότητας κ.ά.)
Μετά την παραπάνω διαδικασία, σε όλους τους γονείς στάλθηκαν ερωτηματολόγια για να αξιολογηθεί τελικά κατά πόσο τελεσφόρησε η αξιολόγηση βάρους των μαθητών.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα;
Παρακάτω παρουσιάζονται επιγραμματικά τα κύρια ευρήματα της μελέτης:
- Οι γονείς της ομάδας «ευαισθητοποίησης» ήταν πιο πιθανό να δηλώσουν μετά το πέρας της έρευνας ότι προέβησαν σε αλλαγές των πρακτικών τους που αφορούν στα παιδιά (περιορισμός ροφημάτων με ζάχαρη, αύξηση κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, αύξηση σωματικής δραστηριότητας και επαρκής ύπνος).
- Γονείς και των δύο ομάδων, όπου τα παιδιά τους ήταν υπέρβαρα ήταν λιγότερο πιθανό να δηλώσουν ότι το υλικό που έλαβαν ήταν χρήσιμο συγκριτικά με γονείς που έχουν παιδιά με φυσιολογικό βάρος (γεγονός που δείχνει την άρνηση των γονέων για το υπερβάλλον βάρος των παιδιών τους). Ωστόσο, οι γονείς αυτοί ήταν πιο πιθανό να δηλώσουν ότι θα επισκεφτούν έναν διαιτολόγο για περαιτέρω διερεύνηση ή ότι θα μειώσουν τη χρήση ροφημάτων με ζάχαρη.
Ποια είναι τα συμπεράσματα για τον επαγγελματία υγείας;
Δεδομένου ότι η παιδική παχυσαρκία λαμβάνει πλέον επιδημικές διαστάσεις, τέτοιες μελέτες αποτελούν σημαντικό σύμμαχο στη δημιουργία στρατηγικών αντιμετώπισής της. Συνεπώς από αυτή την έρευνα είναι σημαντικό να κρατήσουμε ότι:
- Γονείς που κατανοούν το προφίλ βάρους του παιδιού τους, αλλά και τους κινδύνους που πιθανότατα εγκυμονεί είναι πιο πιθανό να προβούν άμεσα σε αλλαγές στο οικογενειακό περιβάλλον.
- Η παροχή ελκυστικού υλικού (εύκολο στην ανάγνωση, χρήση χρωμάτων και σχεδίων) που καθοδηγεί του γονείς προς συγκεκριμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής των παιδιών, μπορεί να βοηθήσει καταλυτικά στην επίτευξή τους.
