Η πυραμίδα του USDA ή αλλιώς My Pyramid (η πυραμίδα μου) είναι μια "βελτιωμένη έκδοση" της πυραμίδας που εξέδωσε το 1992 το Τμήμα Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA). Λαμβάνοντας υπόψη τα πρόσφατα αποτελέσματα μελετών και στατιστικών ερευνών και έχοντας σα στόχο την μείωση/πρόληψη των χρόνιων εκφυλιστικών νοσημάτων αλλά και την προαγωγή της υγείας, το USDA και το Department of Health and Human Services (DHHS) των Ηνωμένων Πολιτειών σε συνεργασία με την επιτροπή (Dietary Guidlines Advisory Committee) παρουσίασαν τη νέα διατροφική πυραμίδα.
Ανατομία της πυραμίδας
H Πυραμίδα μου δεν είναι μια συνηθισμένη πυραμίδα διατροφής αλλά αποτελεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα που με βάση του το διαδίκτυο προσφέρει στον ενδιαφερόμενο, διαλογικό (interactive) πρόγραμμα και έτοιμο υλικό για σωστές διατροφικές επιλογές. Η πυραμίδα χαρακτηρίζεται από 4 στοιχεία : ποικιλία, αναλογικότητα, μετριασμένη κατανάλωση και φυσική δραστηριότητα.
Όπως φαίνεται και από την εικόνα, η νέα πυραμίδα δεν είναι μια συνηθισμένη πυραμίδα. Δεν μοιάζει με τις γνωστές πυραμίδες με τις απεικονίσεις των τροφίμων. Η καινούρια πυραμίδα είναι η πυραμίδα των χρωμάτων. Υπάρχουν έξι χρωματικές διαβαθμίσεις οι οποίες εκφράζουν διάφορες ομάδες τροφίμων.
- Το πορτοκαλί δηλώνει τα δημητριακά
- Το πράσινο τα λαχανικά
- Το κόκκινο τα φρούτα
- Το κίτρινο τα έλαια (λιπαρά που σε θερμοκρασία δωματίου διατηρούνται σε υγρή μορφή όπως π.χ. Το ελαιόλαδο, το ηλιέλαιο κ.α.)
- Το μπλέ στα γαλακτκομικά
- Το μοβ στο κρέας και τα όσπρια
Η διαφορά στο πλάτος των διατροφικών ομάδων συμβολίζει την αναλογικότητα. Αυτό αποτελεί γενικό οδηγό ως προς τις ποσότητες που πρέπει να καταναλώνονται από κάθε ομάδα. Δηλαδή όσο πιο πλατιά είναι μια ομάδα, τοσο μεγαλύτερη πρέπει να είναι η κατανάλωση από τη συγκεκριμένη ομάδα.
Η στένωση κάθε διατροφικής ομάδας από πάνω προς τα κάτω συμβολίζει τη μετριασμένη κατανάλωση. Η πιο πλατιά είναι για τα τρόφιμα που πρέπει να επιλέγονται πιο τακτικά από τον καταναλωτή και που είναι φτωχότερα σε λιπαρά και προστιθέμενα απλά σάκχαρα. Η στενότερη κορυφά αντιπροσωπεύει τα τρόφιμα που περιέχουν πρόσθετη ζάχαρη και κορεσμένα λιπαρά. Όσο περισσότερο ασκείται κάποιος, τόσο πιο συχνά έχει τη δυνατότητα να επιλέγει αυτά τα τρόφιμα.
Αν προσέξουμε στο αριστερό μέρος της πυραμίδας, υπάρχει μια φιγούρα που ανεβαίνει σκαλοπάτια και ο ρόλος της είναι ανάδειξη της σπουδαιότητας της αύξησης της σωματικής δραστηριότητας.
Τα πλεονεκτήματα της πυραμίδας
Η νέα πυραμίδα προσφέρει μια εξατομικευμένη προσέγγιση όσον αφορά την υγιεινή διατροφή και την άσκηση. Εισάγοντας στον υπολογιστή την ηλικία, το γένος και το επίπεδο της φυσικής δραστηριότητας, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να έχουν το δικό τους μενού στο πιο κατάλληλο για αυτούς θερμιδικό επίπεδο. Έχουν δημιουργηθεί 12 διαφορετικά διατροφικά πακέτα ισοδυνάμων από τις ομάδες των τροφίμων βάση θερμιδικής απόδοσης ( από 1000 εώς 3200 θερμίδες ημερησίως).
Με το μοντέλο της καινούριας πυραμίδας είναι η πρώτη φορά που τα έλαια διαχωρίζονται από τις έντονες πηγές κορεσμένου λίπους. Ενώ μέχρι τώρα υπήρχε η εντύπωση ότι όλα τα λιπαρά είναι κακά και πρέπει να αποφεύγονται, η πυραμίδα αυτή στοχεύει στον επαναπροσδιορισμό της θέσης των λιπαρών.
Ένα πολύ σημαντικό χαρακτηριστκό της πυραμίδας είναι η σπουδαιότητα που δίνεται στη φυσική δραστηριότητα, εφόσον είναι πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένο πως η μείωση της φυσικής δραστηριότητας συμβάλλει σημαντικά στην αύξηση των παχύσαρκων ατόμων.
Τα μειονεκτήματα της πυραμίδας
θα πρέπει να αναφερθεί ότι όσον αφορα την πρωτείνη, το κρέας, το ψάρι, το κοτόπουλο, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί τοποθετούνται αποδίδονται από το ίδιο χρώμα, παρόλο που η συστασή τους σε λίπος διαφέρει και είναι πλέον ευρέωσ γνωστό ότι η αντικατάσταση του κόκκινου κρέατος με ψάρια ή συνδιασμό οσπρίων και ξηρών καρπών προσφέρει σημαντικά οφέλη.
Ο συνδιασμός του ότι μελέτες έχουν δείξει ότι η αυξημένη κατανάλωση γαλακτοκομικών συνδέεται με την αύξηση εφφάνισης καρκίνου των ωοθηκών και του προστάτη καθώς και το ότι η κατανάλωση πάνω από 2 μερίδες γαλακτοκομικων δεν μειώνει το ενδεχόμενο για οστεοπόρωση καθιστά όχι τόσο σημαντική την οδηγία για κατανάλωση 3 μερίδων γαλακτομικών.
Ένα άλλο μειονέκτημα της πυραμίδας είναι ο μη διαχωρισμός των μη επεξεργασμένων δημητριακών από τα επεξεργσμένα, ειδικά τη στιγμή που γνωρίζουμε ότι τα ραφιναρισμένα δημητριακά και τα προιόντα τους συμβάλλουν στην αύξηση των ποσοστών παχυσαρκίας και διαβήτη τύπου 2.
