Η Διαιτολόγος Διατροφολόγος Ζήνα Βαρσάμη, επιστημονική συντάκτρια της κοινότητας του medNutrition, που δραστηριοποιείται επαγγελματικά με το διαιτολογικό της γραφείο στην Σπερχειάδα Λαμίας μας παραχώρησε συνέντευξη για το πως επέλεξε το αντικείμενο που έχει σπουδάσει, στο πως το εφαρμόζει η ίδια αλλά και ποιό πιστεύει πως είναι το κλειδί της επιτυχίας.
Πως αποφάσισες να γίνεις διαιτολόγος-διατροφολόγος;
Το επάγγελμα του διαιτολόγου με γοήτευσε από μικρή ηλικία. Η διαιτολογία ήταν από τις πρώτες μου επιλογές στο μηχανογραφικό μου, και ευτυχώς κατάφερα και πέτυχα τον στόχο μου καθώς δεν μπορώ να με φανταστώ να κάνω άλλο επάγγελμα με τόσο ζήλο και αγάπη. Η ισορροπία και το μέτρο σε όλους τους τομείς ήταν ο οδηγός μου για να καταφέρω αυτό που είμαι σήμερα ως διαιτολόγος. Είναι χαρά μου να βοηθώ τους ανθρώπους να βελτιώνουν την υγεία τους μέσω της διατροφής. Είναι μαγικό να μπορείς να καθοδηγήσεις τον άνθρωπο που σε επισκέπτεται στο γραφείο σου μέσω της εξατομικευμένης διατροφικής εκπαίδευσης.
Στην περιοχή που δραστηριοποιείσαι επαγγελματικά τρέχεις κάποιες ενέργειες σχετικά με την διατροφή;
Φυσικά, μέσω της παρουσίας μου περιστασιακά σε εκπομπές τοπικού τηλεοπτικού καναλιού και ραδιοφωνικού σταθμού μου δίνεται η ευκαιρία να ενημερώνω τον κόσμο για διάφορα θέματα της καθημερινότητας ως προς την υγεία και την διατροφή. Παράλληλα πραγματοποιώ ομιλίες σε σχολεία της περιοχής μου αλλά και σε συλλόγους με σκοπό την ενημέρωση, την πρόληψη και την προάσπιση της υγείας μέσω της διατροφής.
Είσαι υπερασπιστής της διατροφής ή της δίαιτας;
Θα έλεγα ότι είμαι κατά της δίαιτας, όσο περίεργο και αν ακουστεί σε κάποιους. Είμαι υπέρ της σωστής ισορροπημένης διατροφής που μπορεί εύκολα κανείς να κάνει πράξη στην καθημερινότητά του. Η δίαιτα πολλές φορές συνδέεται με την έννοια της στέρησης και της απαγόρευσης και σε καμία περίπτωση δεν θα ήθελα να υποβάλλω κανέναν σε αυτή την «δύσκολη» συνθήκη. Γι’ αυτό άλλωστε το motto μου είναι «Balance is the key».
Στην επαρχία ο κόσμος ενδιαφέρεται να ακολουθήσει κάποιο πρόγραμμα διατροφής και για ποιους λόγους κυρίως;
Στην επαρχία οι ρυθμοί της ζωής θα λέγαμε πως είναι κάπως πιο ήρεμοι σε σχέση με των μεγαλουπόλεων. Υπάρχει και εδώ μεγάλο ενδιαφέρον να μπουν σε ένα πρόγραμμα διατροφής για διάφορους λόγους. Ως επί το πλείστων οι λόγοι αυτοί έχουν σαν βάση την απώλεια βάρους για την βελτίωση των δεικτών υγείας και για την διατροφική αντιμετώπιση πολλών παθήσεων.
Όμως, μεγάλο μέρος των διαιτώμενών μου με επισκέπτονται για να μπορέσουν να συνδυάσουν το πρόγραμμα γυμναστικής τους με την σωστή διατροφή ώστε να επιτύχουν τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα για το σώμα και την υγεία τους.
Πιστεύεις πως η ακρίβεια έχει επηρεάσει αρνητικά τις διατροφικές συνήθειες των ατόμων ή αυτό αποτελεί εμπόδιο στο να ξεκινήσουν να υιοθετούν πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες;
Σαφώς και η δυσμενής οικονομική κατάσταση οδηγεί σε λανθασμένες διατροφικές επιλογές λόγω κόστους. Κατά την γνώμη μου βέβαια θεωρώ πως ένα μοντέλο διατροφής πιο κοντά στο μεσογειακό πρότυπο είναι πιο οικονομικό, εφόσον τα όσπρια, τα λαχανικά και τα φρούτα έχουν μικρότερο κόστος σε σχέση με το κρέας. Από την άλλη όταν στο σπίτι υπάρχει ένα πλάνο διατροφής και οι αγορές των τροφίμων είναι πιο συγκεκριμένες δεν πέφτει κανείς εύκολα στην παγίδα της υπερκατανάλωσης. Αυτό βοηθά στην καλύτερη υγεία, την πρόληψη των παθήσεων και συνεπώς αποφεύγονται περιττά έξοδα διότι τι νόημα έχει να κάνουμε οικονομία στο φαγητό επιλέγοντας χαμηλής θρεπτικής αξίας προϊόντα και τελικά να «σπαταλάμε» τα χρήματά μας άσκοπα σε γιατρούς και φάρμακα;
Εσύ ακολουθείς κάποια συγκεκριμένη δίαιτα/ διατροφή;
Δεν θα έλεγα ότι ακολουθώ κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα διατροφής, καταναλώνω τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων στην ποσότητα που έχει ανάγκη το σώμα μου εκείνη τη στιγμή χωρίς να στερούμαι κάτι. Υπάρχει ποικιλία και γεύση στην διατροφή μου, αν και δεν σου κρύβω πως η κουζίνα δεν είναι και το αγαπημένο μου μέρος να περνώ το χρόνο μου. Γενικά όμως προσπαθώ κατά το μέγιστο δυνατό να τρέφομαι κι εγώ σύμφωνα με την Μεσογειακή διατροφή όπως προτείνω και στους διαιτώμενούς μου.
Πώς διαχειρίζεσαι η ίδια τις λιγούρες σου;
Αρχικά να ξεκινήσω πως όπως όλοι έτσι κι εγώ έχω τις λιγούρες μου. Εφόσον έχω καταναλώσει το γεύμα μου ή σνακ εκείνη την ώρα και συνεχίζω να θέλω «κάτι ακόμα» φυσικά και θα το καταναλώσω εφόσον το έχω ανάγκη, χωρίς τύψεις μάλιστα. Είμαστε άνθρωποι με καλές ή κακές ημέρες, δεν θεωρώ πως αυτό μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το αποτέλεσμα. Από την άλλη όμως αν παρατηρώ ότι αρχίζω να ξεφεύγω και οι λιγούρες τείνουν να μου γίνονται συνήθεια ενώ είμαι καλυμμένη φροντίζω να οργανώνω καλύτερα τα γεύματα της ημέρας, να ασχολούμαι περισσότερο με τον εαυτό μου κάνοντας πράγματα που με γεμίζουν.
Είναι εφικτό να συνδυάσει κάποιος μια ισορροπημένη διατροφή σε σχέση με την απαιτητική καθημερινότητα;
Η καθημερινότητά όντως είναι πολύ απαιτητική παρατηρώντας εμένα αλλά και τους διαιτώμενούς μου. Αν την αφήσεις να σε παρασύρει το μόνο σίγουρο είναι ότι έχεις χάσει την ισορροπία σου σε όλους τους τομείς. Η σωστή οργάνωση τόσο των γευμάτων όσο και όλων των υποχρεώσεων της ημέρας αποτελεί το μυστικό της επιτυχίας. Για παράδειγμα, αν λείπεις όλη μέρα από το σπίτι επιστρέφεις αργά, κουρασμένος/η και πεινασμένος/η το μόνο σίγουρο είναι πως ευκολότερη λύση αποτελεί το να σηκώσεις το τηλέφωνο και να παραγγείλεις. Όπως επίσης λόγω όλων των παραπάνω μπορεί να υπερβείς και την ποσότητα φαγητού που χρειάζεσαι. Αν όμως γνωρίζοντας το πρόγραμμα της ημέρας σου φροντίσεις να έχεις μαζί σου το απαραίτητο γεύμα ή σνακ θα επιστέψεις στο σπίτι λιγότερο πεινασμένος/η, άρα θα κάνεις και σωστότερες επιλογές. Ακόμη καλύτερα μπορεί να έχεις φροντίσει αφού θα επιστρέψεις αργά να βρεις φαγητό που είχες προετοιμάσει από την προηγούμενη ημέρα. Επομένως, καταλήγω πως στο χέρι του καθενός είναι το κατά πόσο θα αφήσει τον εαυτό του έρμαιο της καθημερινότητας.
Ποια ηλικιακή ομάδα σας επισκέπτεται περισσότερο στο γραφείο σας;
Δέχομαι καθημερινά στο γραφείο επισκέψεις όλων των ηλικιακών ομάδων για διάφορους σκοπούς είτε βελτίωση διατροφικών συνηθειών, βελτίωση δεικτών υγείας, παθολογικές καταστάσεις, διαχείριση βάρους, αλλά δεν σου κρύβω πως χαίρομαι ιδιαίτερα όταν με επισκέπτονται και παιδιά.
Πώς προσεγγίζεις τα παιδιά και πώς τα πείθεις να τρέφονται πιο υγιεινά;
Οι συνεδρίες με παιδιά είναι για μένα αγαπημένες μου τόσο γιατί μπορούμε μαζί να «χτίσουμε» υγιεινές διατροφικές συνήθειες σε αυτή την τρυφερή ηλικία που θα τα συντροφεύσουν κατά την ενήλικη ζωή τους όσο και για την προσπάθεια που καταβάλλω ώστε να τρώνε κάποιες τροφές που για αυτά είναι «μπλιαχ». Για μένα είναι πρόκληση κάθε παιδί να το πείσω να τρέφεται πιο ισορροπημένα και να μην επηρεάζεται από τον περίγυρο, και κυρίως τους συνομηλίκους με λιγότερο υγιεινές συνήθειες. Αξιοποιώ όλα μου τα εργαλεία για να καταφέρω να το φέρω πιο κοντά στην ισορροπία χωρίς στερήσεις, σαν ένα παιχνίδι. Εδώ βέβαια να σημειωθεί πως ο ρόλος της οικογένειας συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στο να γίνουν πράξη και μέρος της καθημερινότητας οι δικιές μου κατευθυντήριες οδηγίες. Οι γονείς είναι τα πρότυπα των παιδιών, αν αυτοί δεν έχουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες τότε τα παιδιά θα είναι πιο δύσκολο να με ακούσουν. Οπότε πρέπει να πείσω πρώτα τους γονείς να αλλάξουν και μετά τους μικρούς μου φίλους.
Οι διαιτώμενοι που τελικά φτάνουν στον επιθυμητό στόχο του βάρους τους, διατηρούν τελικά αυτή την απώλεια ή επανέρχονται σταδιακά στο αρχικό τους βάρος;
Φυσικά, εφόσον έχουν μάθει πώς να θρέφουν το σώμα τους, να το ακούνε και να το σέβονται, η διατήρηση της απώλειας βάρους για αυτούς είναι παιχνιδάκι. Καθόλη την συνεργασία μας εκπαιδεύονται για το πώς θα λειτουργούν όταν εγώ δεν θα είμαι δίπλα τους και να διαχειρίζονται καθετί που θα συμβεί (γιορτινά τραπέζια, κακή μέρα, άγχος κλπ.). Επομένως, χωρίς στερήσεις αλλά με το να κάνουν την υγιεινή διατροφή τρόπο ζωής καταφέρνουν και διατηρούν την απώλεια που πετύχαμε παρέα. Το μυστικό δεν κρύβεται στην διατροφή που μαζί φτιάξαμε και ακολούθησαν για να φτάσουν στον επιθυμητό τους στόχο, αλλά σε όλα όσα αποκόμισαν κατά την διάρκεια της κοινής μας πορείας σε αυτό το όμορφο και όχι πάντα τόσο εύκολο ταξίδι. Χαίρομαι ιδιαίτερα όταν τους συναντώ καιρό μετά το πέρας της συνεργασίας μας και όχι μόνο δεν έχουν ανακτήσει το απολεσθέν βάρος τους αλλά νιώθουν τυχεροί και ευγνώμονες για το δώρο που προσέφεραν στον εαυτό τους.