Τι γνωρίζουμε για το Σακχαρώδη Διαβήτη στην Ελλάδα σήμερα;
Ο Σακχαρώδης Διαβήτης αποτελεί μαζί με την Παχυσαρκία, σε παγκόσμιο επίπεδο, μία σύγχρονη επιδημία. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ομοσπονδία για το Σακχαρώδη Διαβήτη (IDF), ο αριθμός των ατόμων με διαβήτη στην υφήλιο είναι σήμερα 285 εκατομμύρια ενώ τα επόμενα 20 χρόνια, εάν δεν υπάρξουν σημαντικές παρεμβάσεις, εκτιμάται ότι ο αριθμός θα ανέλθει στα 438 εκατομμύρια. Αυτό θα είναι κάτι που θα παρατηρηθεί δεδομένου ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξάνεται, ο μέσος όρος ηλικίας αυξάνεται, αλλά ταυτόχρονα ο πληθυσμός γίνεται πιο παχύσαρκος και αυξάνεται ολοένα και περισσότερο ο καθιστικός τρόπος ζωής και η κατανάλωση επιβαρυντικής-ποσοτικά και ποιοτικά-διατροφής.
Στην Ελλάδα μέχρι τώρα δεν υπήρχαν επίσημα στοιχεία για τον αριθμό των ατόμων με διαβήτη. Στα πλαίσια του 15ου Διαβητολογικού Συνεδρίου που πραγματοποιείται αυτή την εβδομάδα στην Αθήνα και συγκεκριμένα την Τετάρτη 15.3 παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά αποτελέσματα για τον επιπολασµό του Διαβήτη στον ενήλικο πληθυσµό της Ελλάδας, σύμφωνα με τη μεγάλη επιδημιολογική έρευνα υγείας «ΕΜΕΝΟ», που μας δείχνουν με μεγαλύτερη ακρίβεια το ποσοστό των ατόμων με διαβήτη σήμερα στη χώρα μας, το οποίο κυμαίνεται στο 10.9-12.3%.
Ποια σημασία έχει η διατροφή στη θεραπεία του διαβήτη;
Η διατροφή και οι σωστές διατροφικές συνήθειες αποτελούν όπως όλοι γνωρίζουμε το βασικό θεραπευτικό μέσο και τη βάση της συνολικής θεραπευτικής παρέμβασης. Σε όλους τους θεραπευτικούς αλγόριθμους, από όλους τους μεγάλους Οργανισμούς (ADA, IDF, EASD) που καθορίζουν τον τρόπο θεραπείας για το κάθε ασθενή η σύσταση για υγιεινή διατροφή συστήνεται ως απαραίτητη, μαζί με την άσκηση και τη διαχείριση του σωματικού βάρους, έτσι ώστε να πετύχει η όποια φαρμακευτική αγωγή επιλεχθεί και προταθεί στο άτομο με διαβήτη ΣΔτ1 ή ΣΔτ2. Συνεπώς ο συμβουλευτικός ρόλος του διαιτολόγου στο άτομο με διαβήτη, είτε στην πρωτοδιάγνωση είτε μετά, είναι βασικό κομμάτι της εκπαίδευσης που πρέπει να λάβει ώστε να πετύχει την καλύτερη δυνατή γλυκαιμική ρύθμιση και τη μείωση πιθανότητας εμφάνισης ανεπιθύμητων επιπλοκών του διαβήτη.
Οι σωστές διατροφικές συνήθειες αποτελούν τη βάση της συνολικής θεραπευτικής παρέμβασης
Ποιος είναι ο ρόλος του διαιτολόγου στη θεραπευτική ομάδα του διαβήτη;
Δεδομένης της σημασίας της σωστής διατροφικής εκπαίδευσης, ο διαιτολόγος έχει μία πολύ σημαντική θέση στην ομάδα θεραπείας του διαβήτη. Η ομάδα αυτή πρέπει να περιλαμβάνει πέρα από τον κατάλληλα εκπαιδευμένο διαιτολόγο επίσης το θεράποντα ιατρό σχετικής ειδικότητας, τη νοσηλεύτρια, τον ποδολόγο αλλά και πιθανώς άλλες ειδικότητες όπως τον ψυχολόγο, τον κοινωνικό λειτουργό και άλλους. Οι επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες από Οργανισμούς όπως ο ADA-American Diabetes Association-προτείνουν ότι κατά τη διάγνωση του διαβήτη (ΣΔτ1 ή ΣΔτ2 ή άλλο) είναι σημαντικό να υπάρχουν 3-4 συχνές επισκέψεις, διάρκειας 45-90 λεπτών ώστε να γίνει σωστά μία αρχική διατροφική εκπαίδευση, πάντα βασισμένη στο στοιχείο της εξατομίκευσης των οδηγιών. Έτσι, στο άτομο με ΣΔτ2 είναι πιθανό παράλληλα με τις οδηγίες για τη δίαιτα του διαβήτη να δοθούν και οι απαραίτητες οδηγίες για την απώλεια του υπερβάλλοντος σωματικού βάρους, ενώ στο άτομο με ΣΔτ1 να είναι απαραίτητη η συστηματική εκπαίδευση στα ισοδύναμα υδατανθράκων.
Η διατροφή που καλείται να ακολουθήσει ένα άτομο με ΣΔ σήμερα μπορεί να είναι πολύ πιο εύκολη και ταυτόχρονα απολαυστική σε σχέση με την τυπική και απόλυτη διατροφή των προηγούμενων δεκαετιών
Ποιες είναι οι προκλήσεις για ένα διαιτολόγο σήμερα σε σχέση με το διαβήτη;
Τα τελευταία χρόνια οι διαιτητικές συστάσεις για το σακχαρώδη διαβήτη έχουν αλλάξει ιδιαίτερα, κυρίως λόγω της μεγαλύτερης έρευνας στο θέμα αυτό αλλά και λόγω της ύπαρξης νέων φαρμάκων και ινσουλινών και της εξέλιξης της τεχνολογίας. Αυτές οι αλλαγές οδηγούν σε μία δίαιτα πολύ πιο ελεύθερη και πιο ποικίλη από ότι ήταν τα προηγούμενα χρόνια. Την ίδια στιγμή όμως απαιτεί από το διαιτολόγο μια πιο ειδική γνώση και συστηματική εκπαίδευση πάνω στις νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις όπως είναι τα εντατικοποιημένα σχήματα ινσουλίνης, οι αντλίες ινσουλίνης και οι συσκευές συνεχούς καταγραφής (CGM). Πέρα λοιπόν από την κατάρτιση ενός διαιτολογίου ο διαιτολόγος πρέπει πια να γνωρίζει πώς λειτουργούν αυτές οι νέες συσκευές, να μπορεί να εκπαιδεύσει αποτελεσματικά το άτομο με διαβήτη, να διαβάσει τις καταγραφές των συσκευών και άλλα. Η διατροφική προσέγγιση λοιπόν αποτελεί μία πολύ ενδιαφέρουσα πρόκληση για το διαιτολόγο σήμερα και απαιτεί τη σχετική εκπαίδευση του.
Πόσο έχει αλλάξει η προτεινόμενη διαιτολογική προσέγγιση στο άτομο με διαβήτη;
Είναι αποδεκτό από όλους ότι η διατροφή που καλείται να ακολουθήσει ένα άτομο με ΣΔ σήμερα μπορεί να είναι πολύ πιο εύκολη και ταυτόχρονα απολαυστική σε σχέση με την τυπική και απόλυτη διατροφή των προηγούμενων δεκαετιών. Υπάρχει η δυνατότητα ουσιαστικής εξατομίκευσης των οδηγιών με βάση τις συνήθειες, τις θρησκευτικές επιλογές, τα ωράρια και τον τρόπο ζωής, τροποποίησης των ποσοστών των βασικών μακροθρεπτικών συστατικών του διαιτολογίου και της πιο ελεύθερης επιλογής των διαιτητικών πηγών των υδατανθράκων στην καθημερινή τους διατροφή. Συνεπώς, μιλούμε πια για μια πιο εύκολα εφαρμόσιμη διατροφή με λιγότερες απαγορεύσεις και περιορισμούς.
Ποια είναι η θεματολογία που σχετίζεται με τη διατροφή στο 15ο Διαβητολογικό Συνέδριο της ΕΔΕ;
Όπως κάθε χρόνο, παράλληλα με τις πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες που αφορούν πιο ιατρικά θέματα υπάρχουν και πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες και στρογγυλά τραπέζια που αφορούν αμιγώς διαιτολογικά θέματα. Έτσι θα υπάρχουν ομιλίες για το ρόλο της διατροφής πριν και μετά την εγκυμοσύνη για τη μητέρα και το έμβρυο, για τη διαιτολογική εκπαίδευση ατόµων µε Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 1, το ρόλο του λιπώδη ιστού στην παθογένεια του Σακχαρώδους Διαβήτη τύπου 2 και τη διατροφική του θεραπευτική αντιµετώπιση, τη σίτιση διαβητικού ασθενούς µε CA παγκρέατος, την επίδραση των διατροφικών προτύπων στην πρόληψη και αντιµετώπιση του ΣΔ και για τις αλληλεπιδράσεις φαρµάκων - διατροφής στο Σακχαρώδη Διαβήτη. Συνεπώς είναι ένα συνέδριο με θεματολογία που αφορά σε μεγάλο βαθμό και το διαιτολόγο που θέλει να προσεγγίσει σωστά το άτομο με διαβήτη σήμερα.
Ποια είναι η θέση του διαιτολόγου στο ΔΣ μίας επιστημονικής εταιρείας όπως η ΕΔΕ;
Το Σάββατο 18.3 θα γίνουν και οι εκλογές για την ανάδειξη νέου ΔΣ της ΕΔΕ. Στα πλαίσια αυτών των εκλογών θα θέσω και εγώ υποψηφιότητα για τη θέση του πάρεδρου μέλους. Είχα τη χαρά και την τιμή να είμαι μέλος του ΔΣ και Ταμίας της εταιρείας για 3 χρόνια κατά τα οποία συμμετείχα στην παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού όπως είναι «Ο Οδηγός Διατροφής του Διαβήτη», ένα φυλλάδιο για τις γλυκαντικές ουσίες, φυλλάδια για τη διατροφή στο διαβήτη ενώ συμμετείχα σε πολλές επιστημονικές εκδηλώσεις της. Η θέση του διαιτολόγου στο Διοικητικό Συμβούλιο μιας επιστημονικής εταιρείας είναι πολύ σημαντική δεδομένου ότι έχει να προσφέρει πολλά και να συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη εκπαίδευση των ασθενών.
