Με μεγάλη συμμετοχή διαιτολόγων ολοκληρώθηκε η 1η ημερίδα διατροφής του Ε.Μ.Πα.Κ.Α.Ν. το Σάββατο 10 Οκτωβρίου στην Αίγλη Ζαππείου. Στην δορυφορική διάλεξη με τίτλο «Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία» που πραγματοποιήθηκε με την ευγενική χορηγία της Unilever, συζητήθηκαν τα τελευταία ερευνητικά δεδομένα γύρω από την ποιότητα των λιπαρών (κορεσμένων, ακόρεστων) και πώς τελικά επηρεάζουν την υγεία της καρδιάς.
Εισηγητής ήταν ο αντιπρόεδρος της ΕΜΠαΚΑΝ και συνεργάτης του medNutrition, Χάρης Δημοσθενόπουλος, κλινικός διαιτολόγος και βιολόγος MMedSc, και εμείς αδράξαμε την ευκαιρία μία συνοπτικής συνέντευξης μαζί του σχετικά με το θέμα. Αν θέλετε όμως να δείτε ολόκληρη την παρουσίαση και εισήγηση του κ Δημοσθενόπουλου όπως προβλήθηκε με live streaming, δεν έχετε παρά να κλικάρετε παρακάτω.
Πόσο σημαντικό είναι το λίπος στη διατροφή μας;
Ο καλύτερος τρόπος να ξεκινήσω αυτή τη συνέντευξη είναι να υπενθυμίσω ότι το διατροφικό λίπος είναι ένα αναπόσπαστο μέρος της διατροφής μας, συμβάλει στην προσθήκη αρώματος και γευστικότητας στις τροφές και είναι απαραίτητο για ορισμένες διεργασίες μαγειρέματος. Το διατροφικό λίπος είναι πηγή ενέργειας και βασικών λιπαρών οξέων, είναι φορέας των λιποδιαλυτών βιταμινών ενώ βελτιώνει την απορρόφηση των λιποδιαλυτών θρεπτικών ουσιών.
Παίζουν ρόλο οι διαιτητικές πηγές των κορεσμένων λιπαρών οξέων (SFA);
Παρέμβαση και μελέτες παρατήρησης δείχνουν ότι το είδος των τροφίμων που παρέχει SFA είναι σημαντικό ενώ η αιτιώδης σχέση μεταξύ των πηγών τροφής του SFA, του περιεχομένου σε SFA και της πρόσληψης τους με τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και ΣΔτ2 δεν έχει τεκμηριωθεί. Τα τρέχοντα στοιχεία είναι ανεπαρκή για να υποστηρίξουν ότι η πηγή τροφής του SFA τροποποιεί τις επιπτώσεις των SFA στην υγεία της καρδιάς.
Τα γενικά συμπεράσματα από τη σχετική βιβλιογραφία δίνουν ως γενικές διαιτητικές συστάσεις τα παρακάτω:
- Συστήνεται η αποφυγή των τρανς λιπαρών (κυρίως όσων είναι βιομηχανοποιημένων τροφίμων) από μερικώς υδρογονωμένα φυτικά έλαια
- Ο καρδιαγγειακός κίνδυνος μπορεί να μειωθεί μετρίως με τη μείωση των SFA και την αντικατάστασή τους από συνδυασμό PUFA & MUFA
- Τα ω-3 PUFA από ψάρια καιθαλασσινά μπορεί να έχουν προστατευτική δράση στην καρδιαγγειακή νόσο, παρόλο που τα οφέλη δεν φαίνεται να είναι τόσο σημαντικά όσο πιστεύαμε στο παρελθόν
- Η κατανάλωση ζωικών προϊόντων (μη επεξεργασμένο κόκκινο κρέας, αυγά, γαλακτοκομικά) δεν συσχετίζονται απαραίτητα με τον αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο
- Η κατανάλωση ξηρών καρπών (αμύγδαλα, φιστίκια Αιγίνης και καρύδια) και το ελαιόλαδο συσχετίζεται με μειωμένο καρδιαγγειακό κίνδυνο μέσα από τo πρότυπο τηςΜεσογειακής Διατροφής
Τι ισχύει όμως με τη διαιτητική χοληστερίνη και τον καρδιαγγειακό κίνδυνο;
Είναι πια αποδεδειγμένο μέσα από την πρόσφατη βιβλιογραφία πως η πρόσληψη διατροφικής χοληστερόλης συσχετίζεται με χαμηλότερο καρδιακό κίνδυνο, ενώ φάνηκε πως είναι μικρή η επίδραση της διαιτητικής χοληστερόλης επί της αναλογίας LDL: HDL και διαφορετικοί οι τύποι της LDL (μεγαλύτερα, πιο δυναμικά σωματίδια λιγότερο αθηρογόνα). Σύμφωνα με αυτά τα στοιχεία γνωρίζουμε πλέον ότι τα αβγά δεν αυξάνουν τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου στο γενικό πληθυσμό και ότι η μέτρια κατανάλωση των οστρακοειδών, ως μέρος ενός ισορροπημένου διαιτολογίου, δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα.
Ποια είναι τα συμπεράσματα σχετικά με το διαιτητικό λίπος και την υγεία της καρδιάς;
Υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή
Είναι σημαντικό να δίνουμε έμφαση στην σπουδαιότητα μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής, που σημαίνει να καταναλώνουμε τη σωστή ποσότητα τροφής που να αντιστοιχεί στις ενεργειακές μας ανάγκες και να τρώμε μια ποικιλία τροφών, που να περιλαμβάνει αφθονία φρούτων και λαχανικών, προϊόντων ολικής αλέσεως, και υγιεινών ελαίων και λιπών. Όσο αφορά την πρόσληψη λίπους, γνωρίζουμε ότι η ποιότητα και η ποσότητα του λίπους που περιέχεται στη διατροφή μας θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς τροποποιήσιμους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη της νόσου.
Κορεσμένα λιπαρά
Τα μακράς αλύσου κορεσμένα λιπαρά οξέα θεωρείται ότι αυξάνουν τη χοληστερίνη, αυξάνοντας κατά συνέπεια και τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο για αυτό και η σύσταση για το γενικό πληθυσμός (σύμφωνα με επιστημονικές εταιρείες και οργανισμούς όπως η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρία) εξακολουθεί να είναι τόσο η μείωση της πρόσληψης κορεσμένου λίπους όσο και η παράλληλη αύξηση της πρόσληψης πολυακόρεστων λιπαρών οξέων. Φαίνεται όμως ότι σημασία έχουν μαζί με τη μείωση της πρόσληψης κορεσμένου λίπους μεμονωμένα και η σωστή και κατάλληλη αντικατάστασή τους κυρίως από τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (και όχι από υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικού δείκτη και απλά σάκχαρα) αλλά και το σύνολο της ποιότητας της διατροφής μας.
Έτσι, μια καλά ισορροπημένη διατροφή που βοηθά στο να προστατέψουμε την καρδιά μας είναι πλούσια σε μονοακόρεστα (ελαιόλαδο) και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (όπως είναι τα λιπαρά που μας δίνουν οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα ψάρια, τα έλαια και τα φυτικά προϊόντα επάλειψης π.χ. ταχίνι, μαργαρίνες) και χαμηλή σε κορεσμένα λίπη (όπως τα γαλακτοκομικά και τα προϊόντα κρέατος). Για αυτό και η μείωση των κορεσμένων πρέπει πάντα να συνοδεύεται από συστάσεις για την αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ελαίων με υψηλή περιεκτικότητα σε πολυακόρεστα (PUFA).