Η ινσουλινοαντίσταση είναι μία κατάσταση που συνδέεται με καταστάσεις όπως η παχυσαρκία, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου ΙΙ, το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, και πιο σπάνια με μεταλλάξεις στον υποδοχέα της ινσουλίνης ή αντισώματα εναντίον του. Η ινσουλινοαντίσταση μπορεί να είναι ήπια έως σοβαρή, με τη σοβαρή να χαρακτηρίζεται από υπερβολική ενδογενή παραγωγή ινσουλίνης ή από μεγάλες απαιτήσεις εξωγενούς χορήγησης ινσουλίνης (>200 μονάδες ινσουλίνης ημερησίως).
Ποιος ο ρόλος της διατροφής στην αντιμετώπιση της ινσουλινοαντίστασης;
Η διατροφή παίζει ρόλο-κλειδί στην αντιμετώπιση της ινσουλινοαντίστασης και φαίνεται ότι οι δίαιτες πολύ χαμηλών θερμίδων (<800kcal/day) αλλά και οι βαριατρικές επεμβάσεις μπορούν να αποκαταστήσουν την ινσουλινοευαισθησία ανεξάρτητα από την απώλεια βάρους. Ωστόσο, τέτοιου είδους δίαιτες δεν είναι εύκολο να τηρηθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα, και σε ό,τι αφορά τις επεμβάσεις βαριατρικής δεν είναι όλοι ασθενείς κατάλληλοι υποψήφιοι.
Τι έδειξε η μελέτη;
Για όλους τους παραπάνω λόγους, πρόσφατη μελέτη από τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής διερεύνησε τις μεταβολές που μπορεί να επιφέρει μία μικρή μείωση των προσλαμβανόμενων θερμίδων στην ινσουλινοαντίσταση.
Πιο συγκεκριμένα 10 ασθενείς με ινσουλινοαντίσταση εισήχθησαν στο νοσοκομείο για 3-6 ημέρες, όπου υποβλήθηκαν σε ήπια υποθερμιδική δίαιτα (1600-2200kcal/day) που αποτελείτο από 50% υδατάνθρακες, 20% πρωτεΐνη και 30% λίπος. Η μείωση των θερμίδων ήταν κατά μέσο όρο της τάξης του 16% βασισμένη στις θερμιδικές απαιτήσεις του κάθε ασθενή, όπως υπολογίστηκαν με την εξίσωση Mifflin- St.Jeor. Ο πρωταρχικός στόχος της μελέτης ήταν να εξεταστεί η μεταβολή στην συνολική δόση της ινσουλίνης πριν και μετά την παρέμβαση. Δευτερευόντως μελετήθηκαν τα επίπεδα της γλυκόζης σε 4 χρονικές στιγμές: μετά από ολονύκτια νηστεία, στο μεσημεριανό, στο δείπνο και προ του ύπνου.
Μετά την παρέμβαση η συνολική δόση της ινσουλίνης μειώθηκε στατιστικά σημαντικά. Ωστόσο, τα επίπεδα γλυκόζης παρέμειναν σταθερά ή μειώθηκαν χωρίς ωστόσο να υπάρχει στατική σημαντικότητα εκτός από τη γλυκόζη που μετρήθηκε στο δείπνο.
Πώς μπορούμε να ερμηνεύσουμε τα αποτελέσματα;
Η μελέτη αυτή έχει κάποιους περιορισμούς, όπως το μικρό της δείγμα και η μη τυχαία επιλογή των ασθενών. Ακόμη, είναι πιθανόν η σημαντική μείωση της δόσης της ινσουλίνης κατά τη διάρκεια της παρέμβασης να οφείλεται στο γεγονός ότι οι ασθενείς δε συμμορφώνονται με το σχήμα χορήγησης ινσουλίνης στο σπίτι σε σχέση με το ελεγχόμενο κλινικό περιβάλλον της μελέτης
Περαιτέρω μελέτη για τη σημασία της διατροφής στην ινσουλινοαντίσταση είναι απαραίτητη, ωστόσο φαίνεται ότι έστω και μία μικρή μείωση της προσλαμβανόμενης ενέργειας μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο.
