Yπάρχει μεγάλος αριθμός διατροφικών σχημάτων και επιλογών σίτισης που εφαρμόζονται παγκοσμίως με ποικίλες επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου, αλλά και στον τομέα της οικονομίας, του περιβάλλοντος, του εμπορίου κ.λπ. Aν επικεντρωθούμε μόνο στον τομέα της ανθρώπινης και της περιβαλλοντικής «υγείας», ποιες διαιτητικές συμπεριφορές επιφέρουν τα πιο ευεργετικά αποτελέσματα;
Η Μεσογειακή Διατροφή, η Φυτοφαγία και η Ψαροφαγία
Είναι τα διατροφικά σχήματα τα οποία φαίνεται να έχουν τη μεγαλύτερη θετική επίδραση στην υγεία και το περιβάλλον. Πιο αναλυτικά, η Μεσογειακή Διατροφή υπερέχει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης Καρδιαγγειακών Νοσημάτων, η Φυτοφαγία στον κίνδυνο εμφάνισης Διαβήτη τύπου ΙΙ και η Ψαροφαγία στον κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων τύπων καρκίνου. Αναφορικά με την προστασία του περιβάλλοντος, η Φυτοφαγία φαίνεται να μειώνει περισσότερο την οικολογική επιβάρυνση σε σχέση με τα υπόλοιπα διατροφικά σχήματα.
Η λύση για την εξασφάλιση της αειφορίας του περιβάλλοντος, αλλά και της ανθρώπινης υγείας πηγάζει κατά ένα μεγάλο βαθμό από τις διατροφικές επιλογές, οι οποίες επηρεάζονται από την κουλτούρα, τις διατροφικές γνώσεις, την τιμή, τη διαθεσιμότητα, τη γεύση, αλλά και την ευκολία πρόσβασης στα τρόφιμα. Επομένως, η πρόκληση υπάρχει... και η ευκαιρία για μια βιώσιμη και «έντιμη» επίλυση είναι στο χέρι μας.
Η διαιτητική επιλογή και η διατροφική συμπεριφορά συνδέονται άμεσα με την ανθρώπινη και την περιβαλλοντική υγεία!
Τι καταναλώνει σήμερα ο πλανήτης;
Η σύγχρονη παγκόσμια διατροφική τάση κατευθύνεται σε μια κατανάλωση περισσότερου κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων.
Αποτέλεσμα αυτής της διατροφικής συμπεριφοράς;
H αύξηση εμφάνισης διατροφο-εξαρτώμενων ασθενειών (π.χ. διαβήτη τύπου ΙΙ, διάαφόρων τύπων καρκίνου, καρδιαγγειακών νοσημάτων, κ.ά.) αλλά και των αερίων θερμοκηπίου κατά 80%.
Ένα πρότυπο υγιεινό πρόγραμμα διατροφής είναι απαραίτητα και οικο-φιλικό ή αντίστροφα, ένα οικο-φιλικό πρόγραμμα διατροφής είναι απαραίτητα και ωφέλιμο και προστατευτικό για την υγεία;
Η λύση βρίσκεται στις διατροφικές επιλογές που εξασφαλίζουν ταυτόχρονα την αειφορία της ανθρώπινης, αλλά και της περιβαλλοντική «υγείας».
Ποια διατροφικά σχήματα προτείνονται;
3 διαφορετικά διατροφικά σχήματα με επιρροή στην υγεία και το περιβάλλον:
- Μεσογειακή Διατροφή
- Φυτοφαγία
- Ψαροφαγία (περιλαμβάνει και θαλασσινά)
Μια εκτιμώμενη «εισοδημο-εξαρτώμενη διατροφή» μέχρι το έτος 2050
Το έτος 2009
Η «εισοδημο-εξαρτώμενη διατροφή» συγκρινόμενη με το μέσο όρο της παγκόσμιας διατροφής εκτιμήθηκε ότι είχε:
- 15% περισσότερες θερμίδες
- 11% περισσότερες πρωτεΐνες
Το έτος 2050
Σύμφωνα με οικονομικές εκτιμήσεις και τάσεις, η παγκόσμια διατροφή θα περιλαμβάνει:
- 61% περισσότερες «κενές» θερμίδες
- 18% μικρότερη κατανάλωση σε φρούτα και λαχανικά
- 2.7% λιγότερη φυτική πρωτεΐνη
- 23% μεγαλύτερη κατανάλωση σε χοιρινό και πουλερικά
- 31% περισσότερο κρέας μοσχαριού
- 58% μεγαλύτερη κατανάλωση σε γαλακτοκομικά και αυγά
- 82% μεγαλύτερη κατανάλωση σε ψάρια και θαλασσινά
Αν η προτεραιότητα είναι στην υγεία;
Αν συγκρίνουμε την σημερινή «μέση διατροφή», αλλά και την εκτιμώμενη εισοδημο-εξαρτώμενη διατροφή του έτους 2050, με τα 3 διατροφικά σχήματα, προκύπτει ότι η Μεσογειακή Διατροφή, η Φυτοφαγία, και η Ψαροφαγία αποτελούν καλύτερες επιλογές για τη συνολική υγεία.
Εξαιτίας
Της υψηλής κατανάλωσης σε φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια και της χαμηλής κατανάλωσης «κενών» θερμίδων και κρέατος. Σήμερα, ο φτωχότερος πληθυσμός της γης ακολουθεί μη ισορροπημένη διατροφή, που υπονομεύει και την υγεία του. Παράλληλα, ο εύπορος πληθυσμός της γης, έχει καταφέρει παρά την 'υπερπλήρη' διατροφή του να έχει ποικίλα προβλήματα υγείας!
Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα;
Διαβήτης τύπου ΙΙ
Η φυτοφαγία μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισής του κατά 41%, η Ψαροφαγία κατά 25% και η Μεσογειακή Διατροφή κατά 16%.
Διάφοροι τύποι καρκίνου
Με τα διατροφικά σχήματα που περιγράψαμε παραπάνω, ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου μειώνεται κατά 7-13%. Κατά σειρά αποτελεσματικότητας προηγείται η Ψαροφαγία, έπειτα η Φυτοφαγία και τέλος η Μεσογειακή Διατροφή.
Καρδιαγγειακά Νοσήματα
Η Μεσογειακή Διατροφή μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισής τους κατά 26%, η Ψαροφαγία κατά 21% και η Φυτοφαγία κατά 20%.
Και με το περιβάλλον τι γίνεται;
Η κατά κεφαλή μείωση στους παραγόμενους ρύπους από τα τρία διατροφικά σχήματα είναι: 30% για την Μεσογειακή Διατροφή, 45% για την Ψαροφαγία και 55% για τη Φυτοφαγία 55%.
Να θυμάστε όμως η μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης δεν συνεπάγεται ταυτόχρονα και αύξηση της ανθρώπινης υγείας!
Από τι επηρεάζονται οι διατροφικές επιλογές;
- Την κουλτούρα
- Τις διατροφικές γνώσεις
- Την τιμή
- Τη διαθεσιμότητα
- Τη γεύση
- Την ευκολία
Η αξιολόγηση και η εφαρμογή των διατροφικών λύσεων αποτελεί παγκόσμια πρόκληση και ευκαιρία, τεράστιας σημασίας για το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία