Βρισκόμαστε ήδη στην καρδιά του καλοκαιριού και ακούμε πολύ συχνά συστάσεις των ειδικών για μέτρα πρόληψης εναντίον του καύσωνα. Είναι πράγματι πολύ πιθανό να νιώθει κανείς δυσφορία όταν η ζέστη φτάνει στο ζενίθ. Από μια μικρή συνεχή εξάντληση έως και καταστάσεις που απειλούν σοβαρά την υγεία και χρειάζονται νοσηλεία όπως η θερμοπληξία. Σε τι οφείλονται τα παραπάνω και τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευθούμε;
Θερμική εξάντληση και θερμοπληξία: πώς τις αναγνωρίζουμε;
Το αίσθημα κόπωσης τους θερινούς μήνες οφείλεται συνήθως σε μια κατάσταση που ονομάζεται «θερμική εξάντληση» και εμφανίζεται όταν το άτομο για αρκετές μέρες εκτίθεται σε υψηλές θερμοκρασίες με ανεπαρκή πρόσληψη νερού. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν κούραση, ζαλάδα, πονοκέφαλο, σκούρα ούρα, έντονη εφίδρωση, αργό και αδύνατο καρδιακό παλμό ενώ το δέρμα παραμένει δροσερό. Αν δεν ληφθούν μέτρα αντιμετώπισης, η κατάσταση αυτή μπορεί να επιδεινωθεί και να οδηγήσει σε θερμοπληξία, για την οποία απαιτείται ιατρική βοήθεια. Ένα άτομο με θερμοπληξία εμφανίζει ζαλάδα, σύγχυση, λιποθυμία και ναυτία, ενώ το δέρμα του είναι ξηρό (χωρίς ιδρώτα) και η θερμοκρασία του σώματος ξεπερνά τους 39°C.
Διαβάστε επίσης: Καλοκαίρι: Συνδυάστε γεύση με θρεπτική αξία σε ελαφριά γεύματα! [Δωρεάν EBOOK]
Πόσο συχνό ή επικίνδυνο είναι το φαινόμενο;
Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το 2003 παρατηρήθηκαν 45.000 θάνατοι σε 12 συνολικά πόλεις της Ευρώπης εξαιτίας του κύματος καύσωνα. Οι πιο ευπαθείς ομάδες ήταν οι ηλικιωμένοι, οι κοινωνικά απομονωμένοι και όσοι είχαν κακές συνθήκες στέγασης. Σημειωτέο ότι τα κύματα θερμότητας αναμένεται να αυξηθούν σε διάρκεια και σοβαρότητα σε όλες τις ηπειρωτικές χώρες λόγω της παγκόσμιας αλλαγής του κλίματος κατά τον 21ο αιώνα.
Τι να προσέξουμε στη διατροφή μας ώστε να αποφύγουμε τη θερμική εξάντληση;
Η βασικότερη αρχή που πρέπει να ακολουθούμε είναι να παραμένουμε ενυδατωμένοι προλαβαίνοντας την εμφάνιση δίψας, καθώς όταν διψάσουμε ήδη έχουμε αφυδατωθεί κατά 2%. Σύμφωνα με τις νέες συστάσεις του Αμερικάνικου συμβουλίου διατροφής και τροφίμων, μια γυναίκα πρέπει να καταναλώνει καθημερινά 2,7 λίτρα ημερησίως ενώ οι άντρες 3,7 λίτρα υγρών. Από αυτά το 80% πρέπει να προέρχεται από διάφορα ποτά όπως νερό, χυμούς, τσάι, καφέ, σούπες κ.ά. ενώ το υπόλοιπο 20% από το φαγητό.
Παράλληλα, καλό είναι να αποφεύγουμε τα ποτά που περιέχουν ζάχαρη ή αλκοόλ γιατί εντείνουν την αφυδάτωση. Τροφές που επίσης μας βοηθούν είναι τα φρούτα και τα λαχανικά αφού περιέχουν πολύ νερό αλλά και αρκετούς ηλεκτρολύτες (κάλιο, νάτριο κ.ά.) οι οποίοι χάνονται από τον ιδρώτα. Ακόμη τα δροσερά και ελαφριά γεύματα αποτελούν σοφότερες επιλογές έναντι των μεγάλων και λιπαρών γευμάτων. Αν αθλείστε σε υψηλές θερμοκρασίες, ζυγιστείτε πριν και μετά την άσκηση και για κάθε μισό κιλό απώλειας βάρους, πιείτε 2-3 ποτήρια νερό. Αποτελεί ιδανική επιλογή γιατί απορροφάται γρήγορα από τους ιστούς, ενώ ένα αθλητικό ποτό είναι ακόμη καλύτερο για όσους ιδρώνουν σε μεγάλο βαθμό ή ασκούνται για πάνω από 60 λεπτά.
Γιατί είναι τόσο σημαντικό το νερό;
Μαθαίνουμε από πολύ μικροί ότι το νερό είναι πηγή ζωής διότι δε μπορούμε να επιβιώσουμε παρά μόνο λίγες μέρες χωρίς αυτό. Το σώμα μας αποτελείται κατά 40-60% από νερό, το οποίο βοηθά στην ομαλή λειτουργία όλων των ιστών και οργάνων. Η μεταφορά των θρεπτικών συστατικών, η αποβολή τοξινών και η ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος μέσω του ιδρώτα αποτελούν λίγες μόνο από τις λειτουργίες του νερού. Είναι λοιπόν σαφές ότι η μη τακτική αναπλήρωσή του προκαλεί πληθώρα προβλημάτων, όπως αναλύθηκε νωρίτερα. Ακόμη και μια ήπια αφυδάτωση μπορεί να μας στερήσει τη ζωντάνια και τη συγκέντρωση και να μας δημιουργήσει αίσθημα εξάντλησης. Θυμηθείτε άλλωστε ότι ο εγκέφαλος αποτελείται από 70% νερό!
Σύμφωνα με τα παραπάνω, η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου «Νιώθεις διαρκώς εξαντλημένος το καλοκαίρι» είναι «πιες νερό, πολύ και συχνά!».