Το τσάι είναι ένα αφέψημα που καταναλώνεται ευρέως και παράγεται από τα φύλλα του φυτού Camelia sinensis, μέσα από διάφορες διεργασίες. Αν και πολλές εργαστηριακές μελέτες σε πειραματόζωα αναφέρονται σε αντικαρκινική δράση του τσαγιού και των πολυφαινολών του, οι μελέτες σε ανθρώπους είναι λίγες και τα αποτελέσματα αντικρουόμενα.
Προκειμένου να διαλευκανθεί η παραπάνω σχέση, πραγματοποιήθηκε μια δοσοεξαρτώμενη μετα-ανάλυση προοπτικών μελετών για τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης τσαγιού και καρκίνου του μαστού, του παχέος εντέρου, του προστάτη, του συκωτιού και του στομάχου. Τα κριτήρια για την επιλογή των μελετών ήταν:
- προοπτική μελέτη που να διερευνά τη σχέση μεταξύ της κατανάλωσης τσαγιού και τουλάχιστον 1 από τους 5 προαναφερθέντες τύπους καρκίνου
- μελέτη που να αναφέρει τουλάχιστον 3 κατηγορίες κατανάλωσης τσαγιού και να παρέχει το μέγεθος δείγματος σε κάθε κατηγορία,
- μελέτη με εκτίμηση του σχετικού κινδύνου σε κάθε κατηγορία και αναφορά στα διαστήματα εμπιστοσύνης, λαμβάνοντας υπόψιν ως συγχυτικούς παράγοντες το φύλο, την ηλικία ή και άλλους παράγοντες.
Στη μετα-ανάλυση συμπεριλήφθησαν και nested ασθενών μαρτύρων, καθώς και «case-cohort» μελέτες.
Οι μελέτες που πληρούσαν τα παραπάνω κριτήρια ήταν 41 προοπτικές μελέτες (15 για τον καρκίνο του μαστού, 15 για το παχύ έντερο, 4 για το συκώτι, 7 για τον προστάτη και 5 για το στομάχι) με 3.027.702 εθελοντές και 49.103 περιπτώσεις καρκίνου.
Με βάση τα αποτελέσματα η κατανάλωση τσαγιού δε φάνηκε να επιδρά στην εμφάνιση κάποιου από τους 5 τύπους καρκίνου (p>0.05)
Σε περαιτέρω αναλύσεις με βάση το φύλο, τον τύπο του τσαγιού, την γεωγραφική περιοχή και την ύπαρξη εμμηνόπαυσης (για τον καρκίνο του μαστού) φάνηκε ότι αύξηση κατά 3 φλιτζάνια (1 φλ. = 125ml τσαγιού) στην κατανάλωση μαύρου τσαγιού ανά ημέρα αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου του μαστού κατά 18% (RR= 1.18, 95% CI: 1.05-1.32), ενώ προστατευτική αναδείχθηκε η κατανάλωση τσαγιού για τις γυναίκες όσον αφορά τον καρκίνο του στομάχου (RR=0.88, 95%CI= 0.80-0.98) (στην ανάλυση αυτή συμπεριλήφθησαν μόνο 3 μελέτες).
Όσον αφορά την αντικαρκινική δράση του τσαγιού, οι μέχρι τώρα μελέτες δεν φαίνεται να επιβεβαιώνουν τα ευρήματα στα πειραματόζωα. Υπήρξαν μάλιστα περιπτώσεις ανίθετων αποτελεσμάτων. Σίγουρα χρειάζονται περισσότερες μελέτες υψηλότερης ποιότητας. Μέχρι τότε η κατανάλωση τσαγιού μπορεί να παραμείνει ως συνήθεια αρκεί να διατηρείται το μέτρο.
