Το θέμα της ανασύνθεσης τροφίμων ήρθε στο προσκήνιο το 2007 καθώς ήταν ένα από τα ζητήματα τα οποία τέθηκαν στη Λευκή Βίβλο για τη Στρατηγική της Ευρώπης για τη Διατροφή, το Υπερβολικό Βάρος και την Παχυσαρκία (COM(2007) 279 - White Paper on a Strategy for Europe on Nutrition, Overweight and Obesity related health issues), όπως αυτή εκδόθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Πολύ πρόσφατα η Εθνική Επιτροπή Διατροφικής Πολιτικής ενέκρινε το ελληνικό σχέδιο δράσης το οποίο υιοθετήθηκε από το Υπουργείο Υγείας.
Τι είναι η ανασύνθεση τροφίμων και που στοχεύει;
Η ανασύνθεση συνιστά τον επαναπροσδιορισμό της σύνθεσης των τροφίμων, με σκοπό τη μείωση του ενεργειακού τους περιεχομένου, της περιεκτικότητάς τους σε πρόσθετα σάκχαρα, κορεσμένα λιπαρά οξέα, βιομηχανικώς παραγόμενα trans λιπαρά οξέα, αλάτι αλλά και την αύξηση της περιεκτικότητάς τους σε διαιτητικές ίνες.
Η επιτυχής εφαρμογή του σχεδίου προϋποθέτει ότι θα διασφαλιστεί η μικροβιολογική ασφάλεια των παραγόμενων προϊόντων, θα αξιολογηθεί η σχέση οφέλους-επικινδυνότητας και θα αποφευχθεί η δημιουργία σύγχυσης στο καταναλωτικό κοινό και αναμένεται ότι θα οδηγήσει σε βελτίωση των διατροφικών συνηθειών του πληθυσμού της χώρας, δίνοντας έμφαση στη μεσογειακή διατροφή.
Πώς διαμορφώνεται το ελληνικό σχέδιο δράσης;
Το εθνικό σχέδιο δράσης διαρθρώνεται σε τέσσερις άξονες:
1ος άξονας
Στοχεύει στη συλλογή στοιχείων από ερευνητικές μελέτες σχετικά αφενός με τη μέση πρόσληψη θρεπτικών συστατικών από τον ελληνικό πληθυσμό, με έμφαση στα ολικά σάκχαρα, στα βιομηχανικώς παραγόμενα trans λιπαρά οξέα και στο αλάτι/νάτριο και αφετέρου με τις κύριες πηγές πρόσληψης των προαναφερθέντων θρεπτικών συστατικών και τη μέση κατανάλωση διάφορων ομάδων τροφίμων.
Από τη δράση αυτή αναμένουμε να διαμορφωθεί βάση δεδομένων με τα στοιχεία περιεκτικότητας των μεταποιημένων τροφίμων σε διάφορα θρεπτικά συστατικά.
2ος άξονας
Αναφέρεται στον καθορισμό και τη διατύπωση των βασικών συστατικών-στόχων του σχεδίου δράσης τα οποία είναι το αλάτι, τα βιομηχανικώς παραγόμενα trans λιπαρά οξέα και τα πρόσθετα σάκχαρα.
3ος άξονας
Αναφέρεται στις δράσεις που καλούνται να πραγματοποιήσουν οι βιομηχανίες και οι εταιρίες παραγωγής τροφίμων με στόχο τη μείωση των συστατικών-στόχων στα παραγόμενα προϊόντα και εν συνεχεία τη διαμόρφωση ανώτερων ορίων περιεκτικότητας. Προτείνει επίσης δράσεις με στόχο την ενημέρωση του καταναλωτικού κοινού αλλά και δράσεις με νομοθετικό περιεχόμενο καθώς και ερευνητικές δραστηριότητες οι οποίες αποσκοπούν στην αναγνώριση και εφαρμογή μεθοδολογιών για την ανασύνθεση των τροφίμων.
4ος άξονας
Περιλαμβάνει την παρακολούθηση και αξιολόγηση του σχεδίου δράσης μέσω δημιουργίας βάσης δεδομένων σχετικά με τη σύνθεση των τροφίμων.
Πώς επηρεάζονται οι επιλογές των πελατών μας;
Λαμβάνοντας υπόψη την απαίτηση υποβολής εκθέσεων προόδου τουλάχιστον ανά διετία αλλά και τη δέσμευση ανταλλαγής εμπειριών μεταξύ των κρατών-μελών σχετικά με το εν λόγω σχέδιο δράσης βρισκόμαστε εν αναμονή τροποποιήσεων από την πλευρά των βιομηχανιών.
Ήδη ο ΣΕΒΑ ανέλαβε τον Ιούνιο εθελοντική δέσμευση για μείωση κατά 10% της ζάχαρης στα ανθρακούχα και μη ανθρακούχα αναψυκτικά, στο παγωμένο τσάι και στα προϊόντα έτοιμου καφέ, στα αθλητικά και ενεργειακά ποτά των εταιρειών/μελών του μέχρι το 2020, με σημείο αναφοράς το 2015. Παράλληλα έχει προβεί σε μία σειρά δράσεων με στόχο την ευδιάκριτη διατροφική επισήμανση, το υπεύθυνο marketing, την προώθηση νέων προϊοντικών επιλογών με μειωμένες ή καθόλου θερμίδες και την αύξηση της διαθεσιμότητας μικρότερων συσκευασιών.
Ποιος ο ρόλος του διαιτολόγου στην επίτευξη του σχεδίου δράσης;
Η συμβολή μας στην υλοποίηση του σχεδίου δράσης είναι εξαιρετικά σημαντική κυρίως δρώντας στον 3ο άξονα, σε επίπεδο ενημέρωσης και εκπαίδευσης του καταναλωτικού κοινού. Ως διαιτολόγοι είμαστε οι πλέον κατάλληλοι να εκπαιδεύσουμε τους πελάτες μας τόσο ως προς την ανάγνωση και ερμηνεία των διατροφικών ετικετών με στόχο την ορθότερη επιλογή συσκευασμένων προϊόντων όσο και ως προς τους βασικούς πυλώνες της υγιεινής διατροφής με στόχο τη βελτίωση της διατροφικής συμπεριφοράς.