Στο βιβλίο «ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ, κείμενα-πηγές της Επικούρειας φιλοσοφίας και τέχνης του ζην», υπό την επιμέλεια του Γ. Αβραμίδη, μπορούμε να ξεδιαλύνουμε πράγματα για τη ζωή μας και να διδαχτούμε για να ζούμε καλύτερα και ευτυχέστερα.
O Επίκουρος άδικα κατηγορήθηκε ως ηδονιστής. Η αδικία έγκειται στο γεγονός ότι θεωρούσε ότι ο βασικός σκοπός ενός ανθρώπου που τόν χαρακτηρίζει η ορθή κρίση και η σύνεση είναι η ευδαιμονία, δηλαδή η απουσία σωματικού πόνου και η «αταραξία», δηλαδή η έλλειψη ψυχικής ταραχής (..και όχι η απάθεια, αδράνεια).
Ο Επίκουρος θεωρούσε ότι η κατάσταση έλλειψης πόνου και αταραξίας μπορεί να επιτευχθεί με τη δύναμη της φρόνησης. Τη φρόνηση τη θεωρούσε ως τη σημαντικότερη προσωπική αρετή, καθώς αποτελεί το μέσο για την εκπλήρωση των φυσικών και αναγκαίων επιθυμιών (πχ το φαγητό όταν πεινάμε) και την αποφυγή των μη φυσικών και μη αναγκαίων επιθυμιών (π.χ. τη ματαιοδοξία).
Με λίγα λόγια, παρόλο ότι οι σωματικές ηδονές δε θεωρούνταν απορριπτέες, ο Επίκουρος θεωρούσε τις πνευματικές ηδονές ανώτερες. Κατ’ αυτόν ο ενάρετος βίος προκύπτει από την ενασχόληση με τη μελέτη της φύσης και τη διδασκαλία της παραδοσιακής ελληνικής φιλοσοφίας. Οι 4 αρετές της ελληνικής φιλοσοφίας (φρόνηση, ανδρεία, δικαιοσύνη, εγκράτεια) είναι αναγκαίο να διδάσκονται, καθώς αποτελούν το μέσο να φτάσει κανείς στους σκοπούς της ζωής του.
Μια σύντομη κατακλείδα περί Επίκουρου και διατροφής
«Χρειαζόμαστε τη φρόνηση για να μας απαλλάξει από τους φόβους και τις ορμές μας, να ξεριζώσει όλα τα πάθη και τις προκαταλήψεις και να μας υπηρετήσει σαν αλάνθαστος οδηγός για την επίτευξη της ηδονής... γιατί δεν αρκεί απλώς να κρίνουμε τι είναι σωστό να κάνουμε και τι όχι, χρειάζεται και να εμμείνουμε στις κρίσεις μας. Όμως οι περισσότεροι άνθρωποι δεν έχουν αντοχή κι οι αποφάσεις τους χάνουν τη δύναμή τους κι υποχωρούν, ευθύς μόλις εμφανιστούν μπροστά στα μάτια τους οι όμορφες όψεις των ηδονών, και παραδίνονται αιχμάλωτοι στα πάθη τους μη μπορώντας να προβλέψουν το αναπόφευκτο αποτέλεσμα...».
Το παραπάνω απόσπασμα, είναι λόγια του Επίκουρου. Θα μπορούσαν να είναι ένα μέρος καθοδήγησης ανθρώπου που υποκύπτει επαναλαμβανόμενα στις γευστικές απολαύσεις.
Ο Επίκουρος υπήρξε ένας από τους πρώτους που κατέδειξε τη σημασία του less is more.. Η Επικούρεια φιλοσοφία, όπως οι περισσότερες παραδοσιακές ελληνικές, παρόλη την απλότητα της είναι δύσκολο να επιτευχθεί στη σημερινή υπερκαταναλωτική κοινωνία, των υπέρογκων και υπεράριθμων αναγκών. Οι επιδιώξεις της βιομηχανίας της τροφής για περισσότερη «απόλαυση», έχουν συμβάλλει στις αρνητικές επιπτώσεις στην ψυχολογική, πνευματική και εν τέλει σωματική υγεία των ανθρώπων.
Επιπρόσθετα, για την κάλυψη όλων αυτών των αναγκών στρεφόμαστε σε πιο πολλές ώρες στη δουλειά, παραμελώντας την ανάπτυξη του εαυτού μας, τον εσωτερικό μας στοχασμό. Έτσι, υφίσταται ένας φαύλος κύκλος, που οδηγεί στην αδυναμία μας να αλλάξουμε εγκατεστημένες κακές διατροφικές συνήθειες. Μια καλή λύση για το «σπάσιμο» αυτού του φαύλου κύκλου είναι να εμφυτεύσουμε τις ιδέες και να εκπαιδευτούμε στο διδασκαλικό έργο του Επίκουρου.
Θα κατανοήσουμε πιο εύκολα πόσο σημαντικό είναι να προγραμματίζουμε τη διατροφή μας, όχι με κριτήριο την τετριμμένη και μικρή σε διάρκεια απόλαυση της γεύσης, αλλά με κριτήριο την απόλαυση μεν της γεύσης συνεπικουρούμενης από το στόχο επιδίωξης πιο μόνιμων θετικών επιπτώσεων στην υγεία μας, γιατί έτσι θα είμαστε ικανοί να πετυχαίνουμε τελικά περισσότερη ευδαιμονία. Χρειάζεται να καλλιεργήσουμε τη φρόνηση και την εγκράτεια ως το μέσο, ως ο διαμεσολαβητής της απόλαυσης.
