Πρόσφατα, δημοσιεύτηκε από το ιατρικό περιοδικό Pediatrics, μία μελέτη που αποκάλυψε ότι γύρω στο 40% των μητέρων εισάγουν τις στερεές τροφές στη διατροφή των παιδιών τους, πολύ νωρίτερα από τη συνιστώμενη ηλικία των 4-6 μηνών.
Με βάση την έρευνα, οι συνηθέστεροι λόγοι για τους οποίους συνέβαινε αυτό ήταν ότι οι μητέρες θεωρούσαν ότι: «το μωρό τους ήταν αρκετά μεγάλο», «το μωρό τους έδειχνε πεινασμένο», «το μωρό τους έδειχνε ενδιαφέρον για το φαγητό που έτρωγαν οι γονείς», «ο γιατρός ή κάποιος επιστήμονας υγείας τους είπε ότι το μωρό τους πρέπει να αρχίσει τη στερεά τροφή», «θεωρούσαν ότι θα βοηθούσε το μωρό τους να κοιμηθεί περισσότερο το βράδυ, γιατί θα ήταν χορτάτο».
Ανεπιθύμητες ενέργειες στην πρώιμη εισαγωγή στερεών τροφών
Όμως η πρώιμη εισαγωγή στερεών τροφών, πριν την ηλικία των 4 μηνών έχει ανεπιθύμητες ενέργειες στον οργανισμό του μωρού. Οι κυριότερες παρενέργειες είναι η δυσκολία πέψης και απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών της τροφής, λόγω του ανώριμου γαστρεντερικού συστήματος, με πιθανότητα εκδηλώσης γαστρεντερίτιδας, διάρροιας, κοιλιοκάκης, καθώς και ο κίνδυνος ανάπτυξης αλλεργιών και εκζέματος και ο κίνδυνος ανάπτυξης παιδικής παχυσαρκίας και σακχαρώδους διαβήτη.
Πότε πρέπει να ξεκινάει το μωρό τη στερεά τροφή;
Με βάση τις τελευταίες διεθνείς συστάσεις, της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, η σταδιακή εισαγωγή στερεών τροφίμων ξεκινάει από τους 6 μήνες ζωής. Μπορεί να υπάρχουν ακόμα λίγοι παιδίατροι που να συμβουλεύουν για την έναρξη από 4 μηνών, αλλά αυτή είναι παλιότερη σύσταση.
Από την ηλικία αυτή και μετά αρχίζει να μην επαρκεί το μητρικό ή το έτοιμο γάλα για τις ενεργειακές και θρεπτικές ανάγκες του μωρού. Γι΄αυτόν τον λόγο και ξεκινάει η σταδιακή σίτιση στην αρχή με στερεά αλεσμένα τρόφιμα. Δεν πρέπει να έχετε την απαίτηση το μωρό να τρώει την «προβλεπόμενη» ποσότητα τροφής, από τις πρώτες ημέρες. Οι πρώτες εβδομάδες είναι περισσότερο «διερευνητικές» και «εκπαιδευτικές». Πρέπει να μάθει να τρέφεται με το κουτάλι, να εξοικειωθεί με νέες γεύσεις, να ελεγχθεί η πιθανότητα αλλεργιών σε τρόφιμα και να προσαρμοστεί το γαστρεντερικό σύστημα στην επεξεργασία της τροφής, δηλαδή στην πέψη, απορρόφηση και αφόδευση, μιας και πολλά μωρά αντιμετωπίζουν προβλήματα δυσκοιλιότητας με την εισαγωγή στερεών τροφίμων.
Υπάρχουν ενδείξεις και προσαρμοστικές αναπτυξιακές μεταβολές, που θα σας καθοδηγήσουν σχετικά με το αν το μωρό είναι έτοιμο να δεχτεί στερεά τροφή. Οι πιο σημαντικές από αυτές είναι: εάν το μωρό κάθεται, εάν μπορεί να στηρίξει το κεφάλι του, εάν δείχνει ενδιαφέρον για τις τροφές που καταναλώνουν οι γονείς, εάν ανοίγει το στόμα του όταν πλησιάζει η τροφή, εάν μπορεί να καταπιεί.
«Με ποιές τροφές να ξεκινήσω;»
Πολύ συχνά οι γονείς είναι μπερδεμένοι, σχετικά με το ποια τρόφιμα θα πρέπει να ξεκινήσουν. Ουσιαστικά για τα περισσότερα μωρά δεν έχει σημασία με το ποια ομάδα τροφίμων θα ξεκινήσουν. Παραδοσιακά έως τώρα γίνεται η εισαγωγή απλών δημητριακών, συνήθως χωρίς γλουτένη, όπως π.χ. το ρύζι – ρυζάλευρο. Στη συνέχεια άλλοι ξεκινάνε με φρούτα και άλλοι με λαχανικά, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερη διαφορά, ούτε στην ανάπτυξη ούτε στις γευστικές προτιμήσεις των παιδιών. Κατόπιν μπαίνει το μοσχάρι και το κοτόπουλο, με το αυγό και το ψάρι να προστίθενται περί τον 9ο μήνα και ανάλογα με την ευαισθησία του κάθε παιδιού. Εισάγετε πάντα ένα τρόφιμο κάθε φορά και περιμένετε συνήθως 3 ημέρες για να δείτε την πιθανή αντίδραση του οργανισμού.
Ποια είναι η ποσότητα της τροφής;
Η ποσότητα της τροφής που αναμένεται να καταναλώνει το κάθε μωρό είναι προσεγγιστική και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Στην αρχή αρκεστείτε στο να μάθει να ανοίγει το στόμα του και να καταπίνει λίγες κουταλίτσες και σταδιακά αυξήστε την ποσότητα τροφής του, έως ότου το δείτε να χορταίνει, δηλαδή να μη θέλει άλλο. Στην περίπτωση αυτή δεν πρέπει να το μπουκώσετε για να φάει παραπάνω, γιατί ή θα κάνει εμετό ή θα συνηθίσει να υπερσιτίζεται, αυξάνοντας τον κίνδυνο της παχυσαρκίας. Είναι καλύτερα να διακόψτε μόλις χορτάσει και να του δώσετε ξανά ένα μικρό γεύμα μόλις πεινάσει. Το πόσα γραμμάρια θα φάει το κάθε παιδί εξαρτάται από το φύλο του, τον σωματότυπό του, το ρυθμό ανάπτυξής του, τη δραστηριότητά του και την ιδιοσυγκρασία του και σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να μπαίνετε σε συγκρίσεις με άλλα συνομήλικα παιδιά ή να ακολουθείτε με άγχος κατά γράμμα τις οδηγίες του παιδιάτρου.
Συμπερασματικά
Τελευταία να σημειωθεί ότι είναι σημαντικό να θυμάστε ότι όταν ένα μωρό είναι ανήσυχο, κλαίει ή δεν κοιμάται δε σημαίνει πάντα ότι πεινάει. Μπορεί να νυστάζει, να θέλει η πάνα του αλλαγή, να φοβάται ή να διψάει, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Μη χρησιμοποιείτε το φαγητό ως μέσο ανακούφισης, γιατί μελλοντικά θα οδηγήσει σε ανεπιθύμητες διατροφικές συνήθειες.
