Ένα παιδί που γεννιέται από δυο παχύσαρκους γονείς, έχει 50% πιθανότητες να γίνει παχύσαρκο, ενώ αν ο ένας από τους δυο είναι παχύσαρκος πέφτει στο 25%. Είναι γνωστό ότι η παχυσαρκία είναι πολυπαραγοντική νόσος, με την κληρονομικότητα να κατέχει εξέχοντα ρόλο. Σε ορισμένες οικογένειες είναι ολοφάνερο ότι γονείς και παιδιά έχουν παρόμοια σωματική κατανομή και αυξημένο σωματικό βάρος. Τα γονίδια είναι μια υπόθεση που τα χέρια μας προς το παρόν είναι δεμένα, είναι αλήθεια ότι δεν μπορούμε να τα αλλάξουμε. Όμως η παχυσαρκία δεν είναι μια οικογενειακή υπόθεση, λόγω του γενετικού υλικού, αλλά και λόγω συμπεριφορών.
Οι γονείς δε μεταδίδουν μόνο γενετικό υλικό στα παιδιά, αλλά και νοοτροπίες – συμπεριφορές. Όταν ένα παιδί μεγαλώνει σε ένα περιβάλλον όπου οι γονείς τρώνε γλυκά, τηγανητά, πατατάκια και δεν αθλούνται, το παιδί μαθαίνει να λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο. Στην καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας, η προσπάθεια πρέπει να ξεκινήσει με την εκπαίδευση των γονιών. Οι γονείς μεταφέρουν συμπεριφορές στα παιδιά τους. Εάν η μητέρα δεν τρώει ποτέ φρούτα και λαχανικά δεν μπορούμε να έχουμε την απαίτηση από το νήπιο ή ακόμη και από τον έφηβο να καταναλώνει φρούτα και λαχανικά. Η καλύτερη μέθοδος για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας είναι να συμμετέχει στην προσπάθεια όλη η οικογένεια, ακόμη και αν κάποια μέλη της έχουν φυσιολογικό σωματικό βάρος.
Η υιοθέτηση υγιεινών διατροφικών συμπεριφορών και τρόπου ζωής δεν προϋποθέτει την απώλεια κιλών μόνο, αλλά και την εξασφάλιση της υγείας μας και την πρόληψη νόσων που σχετίζονται με τη διατροφή. Τις προηγούμενες δεκαετίες βλέπαμε την παχυσαρκία των ενηλίκων να αυξάνεται με ρυθμό επιδημίας, ενώ τα τελευταία χρόνια βλέπουμε και την παιδική παχυσαρκία να αυξάνει με τρομακτικούς ρυθμούς και να συνοδεύεται με την εμφάνιση στα παιδιά νοσημάτων που κάποτε χαρακτήριζαν μόνο ενήλικες.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του διαβήτη τύπου ΙΙ. Σε μελέτη στη γειτονική Ιταλία, προέκυψε ότι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι γονείς έχουν υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά. Η παχυσαρκία των γονιών είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες εμφάνισης παιδικής παχυσαρκίας. Παιδιά από υπέρβαρες και παχύσαρκες οικογένειες δείχνουν μεγαλύτερη προτίμηση σε λιπαρές τροφές, παρά σε φρούτα και λαχανικά. Επίσης δείχνουν προτίμηση σε καθιστικές δραστηριότητες.
Στην προσπάθειά μας να μειώσουμε την παιδική παχυσαρκία, θα πρέπει επομένως να βάλουμε στο στόχαστρό μας όχι τα παιδιά και τις κακές τους συνήθειες, αλλά τους γονείς και τους δασκάλους, καθώς οι δύο πιο σημαντικές επιρροές στη ζωή των παιδιών είναι η οικογένεια και το σχολείο. Η υιοθέτηση υγιεινών τρόπων ζωής πρέπει να γίνει από ολόκληρη την οικογένεια ώστε τα παιδιά να έχουν σωστά πρότυπα συμπεριφοράς. Εάν τα παιδιά έχουν σωστά πρότυπα σε οικογένεια και σχολείο δεν χρειάζεται καμία άλλα προσπάθεια για την καταπολέμηση της παιδικής παχυσαρκίας.
Αυτό που θα πρέπει να έχουν κατά νου οι γονείς, είναι ότι μικρές αλλαγές, μπορούν να έχουν μόνιμη επίδραση στο βάρος και την υγεία ολόκληρης της οικογένειας. Για παράδειγμα:
- Κλείστε την τηλεόραση την /ώρα του φαγητού.
- Μειώστε τις ώρες που τα παιδιά κάθονται στην τηλεόραση ή σε υπολογιστή – βιντεοπαιχνίδια. Τηρήστε όμως και οι γονείς αυτή τη συνήθεια.
- Επινοήστε τρόπους και ευχάριστες δραστηριότητες να ασκείστε μαζί με τα παιδιά σας. Κανονίστε π.χ. έναν περίπατο όλοι μαζί, 3 φορές την εβδομάδα.
- Μπορείτε να θέσετε ως στόχο όλη την εβδομάδα να τρώτε για απογευματινό 2 φρούτα, αντί για κάποιο σνακ πλούσιο σε ζάχαρη και λιπαρά.
- Περιορίστε τα γεύματα που τρώτε έξω από το σπίτι.
- Παροτρύνετε τα παιδιά να συμμετέχουν στα ψώνια και στην προετοιμασία του φαγητού.
- Θυμηθείτε ότι αποτελείτε πάντα πρότυπο για τα παιδιά σας οπότε φροντίστε να είστε θετική επιρροή για αυτά.
