Είναι κανονικό το βάρος του παιδιού μου; Είναι υπέρβαρο, αδύνατο; Πρέπει να αυξήσει ή να ελαττώσει την κατανάλωση τροφής του; Αυτές είναι μόνο λίγες από τς ερωτήσεις που μπορεί να έχει μια μητέρα σχετικά με το βάρος και την κατανάλωση φαγητού των παιδιών της.
Η αντίληψη των γονιών για το βάρος του παιδιού
Η αντίληψη ενός γονιού σχετικά με την ανάπτυξη και την κατάσταση βάρους του παιδιού του αποτελεί έναν βασικό παράγοντα, ο οποίος συχνά καθορίζει την ετοιμότητα μιας οικογένειας να τροποποιήσει το περιβάλλον και τον τρόπο ζωής της. Είναι πολύ συχνό φαινόμενο οι γονείς να παρερμηνεύουν το πραγματικό βάρος των μικρών παιδιών. Μάλιστα μερικές φορές, ένας γονιός μπορεί να θεωρεί ότι ένα παιδί με φυσιολογικό βάρος είναι αδύνατο ή το αντίθετο. Αυτή η λανθασμένη αντίληψη από μόνη της μπορεί να οδηγήσει σε λανθασμένη συμπεριφορά σίτισης, δηλαδή μπορεί ένας γονιός να ενθαρρύνει ένα παιδί με υγιές βάρος να φάει περισσότερο ή λιγότερο και να οδηγεί στην αύξηση ή την απώλεια βάρους.
Καλό είναι να γνωρίσουμε ότι τόσο το πολύ χαμηλό βάρος, όσο και το υπερβάλλον βάρος συχνά έχει επίπτωση στην υγεία και στην ανάπτυξη των παιδιών. Μάλιστα, η υπερβολική αύξηση του σωματικού βάρους πριν από την ηλικία των 5 ετών, το οποίο μπορεί να διατηρηθεί μέχρι την εφηβεία, αυξάνει τον κίνδυνο για παχυσαρκία και διάφορα νοσήματα στη μετέπειτα ζωή του.
Τι δείχνουν οι μελέτες;
Σε μία πρόσφατη μελέτη, η οποία έγινε στο πανεπιστήμιο του Maryland βρέθηκε ότι οι μητέρες οι οποίες είχαν υπέρβαρα παιδιά είχαν εσφαλμένη άποψη σχετικά με το σωματικό βάρος των παιδιών τους και μάλιστα ήταν αρκετά ικανοποιημένες, καθώς ένα παχύ παιδάκι θεωρούσαν ότι ήταν φυσιολογικό και υγιές. Από την άλλη, οι μητέρες των οποίων τα παιδιά τους ήταν ελλιποβαρή, είχαν καλύτερη αντίληψη για το σωματικό βάρος των παιδιών, καθώς αναγνώριζαν ότι τα παιδιά τους βρίσκονται κάτω από το κανονικό βάρος και αυτό το θέμα τους απασχολούσε ιδιαίτερα.
Μια πρόσφατη μελέτη έδειξε οτι το βάρος των παιδιών συχνά υπερεκτιμάται απο τους γονείς των ελλιποβαρών παιδιών και υποτιμάται απο τους γονείς των υπέρβαρων παιδιών. Η ικανοποίηση που ένιωθαν οι μητέρες των υπέρβαρων παιδιών μπορεί να οφείλεται στο ότι το επιπλέον βάρος συχνά θεωρείται ως ένα σημάδι της επιτυχούς ανατροφής των παιδιών, ιδιαίτερα τα πρώτα χρόνια, όταν οι γονείς είναι υπεύθυνοι για την υγεία του παιδιού τους, τη διατροφή και τη δραστηριότητά τους.
Η θεωρία της εξιδανίκευσης
Μια πιθανή εξήγηση για την εσφαλμένη εκτίμηση των γονιών σε σχέση με το σωματικό βάρος είναι η θεωρία της εξιδανίκευσης, σύμφωνα με την οποία τα άτομα αντιλαμβάνονται ευνοϊκότερα τα πράγματα από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Αν εφαρμόσουμε λοιπόν την θεωρία της εξιδανίκευσης στο μέγεθος του σώματος, οι γονείς μπορεί να έχουν δυσκολία στην αναγνώριση του φυσιολογικού βάρους, επειδή τείνουν να εξιδανικεύουν το παιδί τους και να θεωρούν ότι δεν είναι παχύ, αλλά κανονικό.
Δεν είναι λίγες οι φoρές που οι γονείς και οι γιαγιάδες πιέζουν τα παιδιά να φάνε, παρόλο που μπορεί να έχουν επιπλέον βάρος, λέγοντας τη γνωστή σε όλους μας φράση, “Φάε το φαγητό σου, θα το πάρεις μπόι”. Απ’ ό,τι φαίνεται από τις διάφορες μελέτες, συχνά οι γονείς αντιλαμβάνονται το μέγεθος του σώματος του παιδιού τους ως φυσιολογικό, κάτι που οφείλεται σε δική του εσφαλμένη εντύπωση σχετικά με την εικόνα σώματος.
Συμπερασματικά
Οι ανακριβείς αντιλήψεις αρχίζουν από πολύ νωρίς, στη νηπιακή ηλικία. Οι παιδίατροι, οι διαιτολόγοι και οι επιστήμονες υγείας θα πρέπει να συμβάλουν στη βελτίωση της κατανόησης των σωστών εικόνων που αφορούν τα σωστά μεγέθη του σώματος. Η γονική αντίληψη της ανάπτυξης ενός παιδιού και η σωστή διατροφική συμπεριφορά είναι αυτές οι οποίες θα καθορίσουν και την μελλοντική κατάσταση βάρους ενός παιδιού. Επίσης, είναι αυτές που θα αποτελέσουν βασικό παράγοντα για την οικογένεια, ώστε να την οδηγήσουν στην τροποποίηση της διατροφικής συμπεριφοράς και την αλλαγή ενός γενικότερου τρόπου ζωής
