Ποια τα είδη της χορτοφαγίας;
Η χορτοφαγία για κάποιους ξεκινάει σαν στάση ζωής και για άλλους σαν μια πιο υγιεινή διατροφή απαλλαγμένη από το ζωικό λίπος ως ασπίδα στην εμφάνιση διαφόρων νοσημάτων όπως είναι τα καρδιαγγειακά. Υπάρχουν 2 βασικές κατηγορίες χορτοφάγων:
Vegetarian
Ονομάζονται οι χορτοφάγοι οι οποίοι δεν καταναλώνουν κρέας, συμπεριλαμβανομένων των ψαριών και των πουλερικών. Οι χορτοφάγοι, ανάλογα με το αν καταναλώνουν γαλακτοκομικά, αυγά ή και τα δύο, χωρίζονται σε γαλακτο- χορτοφάγους, αυγό-χορτοφάγους και γαλακτο-αυγο-χορτοφάγους.
Vegans
Ονομάζονται οι χορτοφάγοι που έχουν αποκλείσει από τη διατροφή τους, όλα τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, ακόμη και αυτά που παράγονται από έμβιους οργανισμούς, όπως τα γαλακτοκομικά, τα αυγά και το μέλι. Παρ’ όλα αυτά, όσο και αν φαίνεται ελλιπής μια τέτοια διατροφή, μια καλή σχεδιασμένη χορτοφαγική δίαιτα μπορεί να καλύψει τις διατροφικές απαιτήσεις σε όλα τα στάδια της ζωής, εγκυμοσύνης, θηλασμού, παιδικής και εφηβικής ηλικίας.
Ειναι ασφαλείς οι χορτοφαγικές δίαιτες κατά το θηλασμό;
Η καλύτερη δίαιτα χορτοφαγίας για το θηλασμό είναι παρόμοια με αυτή που συστήνεται και για την εγκυμοσύνη. Οι συστάσεις για πρωτεΐνη είναι οι ίδιες ενώ αυτές για βιταμίνη Β12 είναι πιο υψηλές. Επίσης οι συστάσεις για σίδηρο και θερμίδες είναι χαμηλότερες από ό,τι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Διαβάστε επίσης: Θηλάζω, υπάρχουν τροφές που βοηθούν; [Δωρεάν EBOOK]
Τι συμπτώματα εμφανίζει η έλλειψη Β12;
Οι χορτοφαγικές δίαιτες που δεν περιέχουν ζωική πρωτεΐνη ενδέχεται να χρειάζονται ενίσχυση με συμπλήρωμα βιταμίνης Β12, για να αποφευχθεί η εμφάνιση έλλειψης στη μητέρα ή στο μωρό.
Στα μωρά, η έλλειψη μπορεί να προκαλέσει:
- απώλεια της γεύσης
- παλινδρόμηση στην κινητική ανάπτυξη
- λήθαργο
- ατροφία στους μυς
- εμετούς
- ανωμαλίες στο αίμα
Οι μητέρες των μωρών με συμπτώματα μπορεί να εμφανίζουν συμπτώματα και οι ίδιες, αλλά μπορεί και όχι.
Ποια θρεπτικά συστατικά να προσέξετε;
Διατροφικά, θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στην καθημερινή κάλυψη των αναγκών των γυναικών που θηλάζουν σε σίδηρο και κυρίως βιταμίνη B12. Μόνο το 5-8% του φυτικού σιδήρου (συνδυασμός δημητριακών με όσπρια, το οποίο σημαίνει π.χ. ρύζι με φακές) απορροφάται από τον οργανισμό.
Το ποσοστό αυτό μπορεί να αυξηθεί, εάν στα γεύματα αυτά προσθέσουμε μια πηγή βιταμίνης C, όπως χυμό πορτοκαλιού, πιπεριές, ακτινίδια, φράουλες, καρότα ή εμπλουτισμένους χυμούς. Αντίστοιχα, τη βιταμίνη B12 τη συναντάμε σε εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως δημητριακά πρωινού και σε μικρότερες ποσότητες στο κους-κους, στο πλιγούρι και στον ταραμά.
Τι έδειξαν οι έρευνες;
Επίσης, μια έρευνα έδειξε ότι αν και οι μητέρες που ακολουθούν χορτοφαγική δίαιτα τείνουν να καταναλώνουν λιγότερο ασβέστιο από τις άλλες μητέρες, τα επίπεδα του ασβεστίου στο ανθρώπινο γάλα δεν επηρεάζονται. Αυτό πιστεύεται ότι συμβαίνει, από το γεγονός ότι οι χορτοφάγοι καταναλώνουν λιγότερη ποσότητα πρωτεΐνης, οπότε χρειάζονται λιγότερο ασβέστιο. Καλές πηγές ασβεστίου, εκτός από τα γαλακτοκομικά, θεωρούνται τα μικρά ψάρια, που καταναλώνονται με τα κόκαλα, τα αμύγδαλα, το σουσάμι, καθώς και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα, όπως οι φυσικοί χυμοί με ασβέστιο και βιταμίνη D ή τα δημητριακά. Για την καλύτερη απορρόφηση του ασβεστίου στην περίπτωση αυτή, είναι απαραίτητη και η κάλυψη των αναγκών σε βιταμίνη D.
Ενώ οι ίδιες χορτοφάγοι μητέρες στην ίδια έρευνα είχαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D, συμπληρώματα συνήθως δεν συστήνονται, διότι οι περισσότερες μητέρες και τα μωρά τους μπορούν να συνθέσουν αρκετή βιταμίνη, μέσω της επαρκούς έκθεσής τους στον ήλιο. Η βιβλιογραφία προτείνει ότι οι γυναίκες με σκούρο δέρμα ή αυτές που η ένδυσή τους καλύπτει όλο το σώμα τους και δεν επιτρέπει την έκθεση του δέρματος στον ήλιο, θα πρέπει να σκεφτούν το ενδεχόμενο να προσλάβουν συμπλήρωμα βιταμίνης D για τις ίδιες και τα μωρά τους.
Το γάλα της χορτοφάγου μητέρας είναι πιο χαμηλό σε περιβαλλοντικούς ρύπους από ότι το γάλα της μητέρας που δεν ακολουθεί τέτοια δίαιτα. Οι περιβαλλοντικοί ρύποι αποθηκεύονται κυρίως στο λίπος. Βέβαια οι χορτοφαγικές δίαιτες τείνουν να είναι χαμηλότερες σε λίπος, γι’ αυτό και μεταφέρονται λιγότερο στο γάλα της μητέρας.
Οι επαγγελματίες υγείας, και πιο συγκεκριμένα οι παιδίατροι και οι πιστοποιημένοι σύμβουλοι γαλουχίας (IBCLCs), θα πρέπει ενισχύουν την ανάγκη της μητέρας να ακολουθεί χορτοφαγική δίαιτα (υπό την επίβλεψη πάντα κλινικού διαιτολόγου) και να τη διαβεβαιώνουν ότι δεν διατρέχει κανένα κίνδυνο το μωρό τους όταν το θηλάζουν.
