Η βιταμίνη C ή ασκορβικό οξύ, είναι από τις πιο πολυσυζητημένες και γνωστές βιταμίνες, για τις ευεργετικές ιδιότητες που παρέχει στον ανθρώπινο οργανισμό και το σπουδαίο ρόλο που διαδραματίζει στη διατροφή. Είναι από τις ελάχιστες βιταμίνες που έχουν επηρεάσει την ιστορία.
Η έλλειψή της έχει σκοτώσει περισσότερους ανθρώπους από οποιονδήποτε άλλο παράγοντα. Πώς; Με τη μορφή της ασθένειας σκορβούτο, η οποία είναι το αποτέλεσμα έλλειψης βιταμίνης C. Παρουσιαζόταν πιο συχνά σε ναύτες, που δεν είχαν πρόσβαση σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Η καθημερινή ποσότητα πρόσληψης βιταμίνης C που συνιστάται είναι 90 mg για τους άνδρες και 75 mg για τις γυναίκες. Για τους καπνιστές χρειάζονται 35 mg περισσότερα.
Τα τρόφιμα που είναι ιδιαίτερα πλούσια σε βιταμίνη C είναι:
Φρούτα
- αβοκάντο
- ακτινίδια
- καρπούζι
- λεμόνι
- μήλο
- μούρα
- μπανάνα
- πεπόνι
- πορτοκάλια
- ροδάκινο
- σταφύλια
- φράουλες
Λαχανικά
- αγγούρι
- αγκινάρες
- καλαμπόκι
- καρότο
- κόκκινη πιπεριά
- κολοκύθι
- κουνουπίδι
- κρεμμύδι
- λάχανο
- μαϊντανός
- μπιζέλια
- μπρόκολο
- ντομάτα
- σπανάκι
- σπαράγγι
Ποια τα οφέλη της βιταμίνης C;
Η πιο γνωστή ιδιότητα της Βιταμίνης C είναι ότι προστατεύει το σώμα μας από τις μολύνσεις και επιταχύνει την επούλωση πληγών του σώματος (ενίσχυση του ανοσοποιητικού). Ας δούμε όμως πως αλλιώς προστατεύει τον οργανισμό και γενικότερα τι άλλο του παρέχει.
- Είναι απαραίτητη για τη παραγωγή κολλαγόνου, το οποίο είναι η κύρια δομική πρωτεΐνη που βρίσκεται στο συνδετικό ιστό με αποτέλεσμα πιο σφιχτό και λαμπερό δέρμα.
- Η βιταμίνη C χρησιμεύει ως αντιισταμινικό, για να μειώσει τις δυσάρεστες συνέπειες του κοινού κρυολογήματος, συμπεριλαμβανομένης της φλεγμονής, της βουλωμένης μύτης και τους πόνους.
- Οι αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να αντιμετωπιστούν με την βιταμίνης C, πιθανώς μέσω της αντιισταμινικής της δράσης.
- Η βιταμίνη C αυξάνει την παραγωγή των λεμφοκυττάρων, δηλαδή στρατιές από λευκά αιμοσφαίρια που αντιμετωπίζουν τους ξένους εισβολείς στο σώμα μας, όπως είναι τα λοιμωξιογόνα βακτήρια και οι ιοί.
- Είναι ένα ισχυρό και αποτελεσματικό αντιοξειδωτικό, που προστατεύει το σώμα μας από τις ελεύθερες ρίζες που προκαλούν οξειδωτικά προβλήματα. Επιπλέον, αναγεννά την γλουταθειόνη και την βιταμίνη E που έχει εξαντληθεί, ενώ ενεργοποιεί τα ένζυμα που αναζητούν και καταστρέφουν τις ελεύθερες ρίζες.
- Η βιταμίνη C έχει αποδειχθεί ότι μειώνει την αρτηριακή πίεση και ως εκ τούτου μειώνει την πιθανότητα της υπέρτασης, καθώς και τα σοβαρά προβλήματα υγείας που ακολουθούν, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
- Εξασφαλίζει τη σωστή διαστολή των αιμοφόρων αγγείων με αποτέλεσμα την καλύτερη κυκλοφορία του αίματος δηλαδή μειώνει τον κίνδυνο για ασθένειες όπως αθηροσκλήρωση, συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια, και στηθάγχη (ανεπαρκή παροχή αίματος προς την καρδιά που προκαλεί πόνους στο στήθος).
- Μειώνει δραματικά τα επίπεδα μολύβδου στο αίμα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τα παιδιά που ζουν σε αστικές περιοχές, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι η τοξικότητα από τον μόλυβδο μπορεί να οδηγήσει σε αναπτυξιακά και συμπεριφοριστικά προβλήματα, όπως μαθησιακές δυσκολίες και μείωση του IQ.
- Συμμετέχει στην παραγωγή αιμοσφαιρίνης και βοηθά στην απορρόφηση του σιδήρου από τις τροφές.
- Με την βοήθεια της βιταμίνης C δημιουργείται L-καρνιτίνη, η οποία βοηθά τον οργανισμό να καίει το λίπος για ενέργεια.
- Τα επίπεδα της βιταμίνης C μπορούν να επηρεάσουν τη διάθεσή μας και γενικότερα την ψυχική μας υγεία, μιας και είναι απαραίτητη για την κατασκευή πολλών σημαντικών νευροδιαβιβαστών, συμπεριλαμβανομένων της ντοπαμίνης, της νορεπινεφρίνης και της επινεφρίνης.
- Η βιταμίνη C βοηθάει στην καταπολέμηση συγκεκριμένων μορφών καρκίνου, όπως ο καρκίνος του οισοφάγου, ο καρκίνος στο πάγκρεας και ο καρκίνος της μήτρας.
- Η πρόσληψη βιταμίνης C έχει αποδειχθεί ότι βοηθά την καταπολέμηση του καταρράκτη, αυξάνοντας την ποσότητα της ροής του αίματος στο μάτι.
Βιταμίνη C και μαγειρική: Τι να προσέξετε;
Τελειώνοντας, αξίζει να σημειωθεί ότι η βιταμίνη C είναι υδατοδιαλυτή και ευαίσθητη στη θερμοκρασία, γεγονός το οποίο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την παρασκευή των τροφών. Έτσι, τα ωμά λαχανικά είναι προτιμότερα από τα βρασμένα. Αλλά αν πρέπει κανείς να βράσει τα λαχανικά, όπως π.χ. το μπρόκολο, θα πρέπει να θυμάται ότι η παρασκευή στον ατμό είναι προτιμότερη από το σύνηθες βράσιμο. Αν πάλι πρέπει να καταφύγουμε στο βράσιμο, θα πρέπει να θυμόμαστε να μην τα διατηρούμε στο νερό για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, γιατί η βιταμίνη C (ως υδατοδιαλυτή) θα περάσει στο νερό και πιθανότατα στον νεροχύτη.
